Συνέντευξη, βίντεο και φωτογραφίες: Λουκία Μητσάκου
Συναντηθήκαμε με τον Μάνο Βακούση στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, όπου φέτος πρωταγωνιστεί στην υπέροχη παράσταση «Ο Επισκέπτης» του Ερίκ Eμμανουέλ Σμιτ σε σκηνοθεσία Σωτήρη Τσαφούλια. Πρόσφατα έκανε πρεμιέρα και το «Έτερος Εγώ – Νέμεσις» στην COSMOTE TV. Μιλήσαμε για την καριέρα του στο θέατρο, τον κινηματογράφο και την τηλεόραση, για τη συνεργασία του με τον Σωτήρη Τσαφούλια που μετράει ήδη πολλά χρόνια, για τον ρόλο του στον «Επισκέπτη». Μιλήσαμε για σημαντικές κινηματογραφικές επιτυχίες και βραβεύσεις αλλά και για τη συνεργασία του με γνωστούς σκηνοθέτες. Δεν μείναμε, όμως, εκεί. Στην πολύωρη κουβέντα μας βρήκαν τη θέση τους όλα τα θέματα: Μιλήσαμε για βιβλία, για φιλοσοφία, για όνειρα και σχέδια αλλά και για φόβους, για τόλμη και για μοναξιά. Μια συζήτηση χειμαρρώδης που θα μπορούσε να κρατήσει για μέρες ολόκληρες. Ο Μάνος Βακούσης είναι ένας καλλιτέχνης ανήσυχος με άποψη που δεν φοβάται να μιλήσει για όσα τον ενοχλούν, δεν τσιγκουνεύεται να μιλήσει για όσα αγαπάει και δεν διστάζει να κάνει την προσωπική του εξομολόγηση.
Υποδύεστε τον Επισκέπτη στο ομώνυμο έργο του Ερίκ Eμμανουέλ Σμιτ. Για ποιο θέμα μιλάει το έργο; Ποιος είναι ο Επισκέπτης;
Το έργο αυτό είναι μία πηγή έμπνευσης από πριν γεννηθούμε και πριν φύγουμε από αυτή την υπέροχη πλάνη που λέγεται ζωή. Το έργο αυτό μεταφέρει μερικούς πολύ σημαντικούς άξονες: τι είναι λογική, τι είναι παράλογο, τι είναι η απορία πάνω στη ζωή και την ύπαρξη, τι είναι το ωμοφαγικό στοιχείο στην ανθρώπινη φύση. Το έργο αυτό μιλάει περισσότερο για ένα θαύμα, που είναι η ύπαρξη του ανθρώπου. Πώς μπορεί να γίνει, όμως, αυτό το θαύμα; Μπορεί να γίνει μόνο αν μπορέσουμε να μιλήσουμε με τον εαυτό μας και να τον ΑΚΟΥΣΟΥΜΕ. Όλο το θέμα του έργου είναι «τι ακούω». Τι ακούω ως ήρωας και ως άνθρωπος- χρησιμοποιείται ο λαβύρινθος αυτού του θαύματος που λέγεται «αυτιά»; Τι σημαίνει απιστία στον εαυτό μας, τι σημαίνει αμφιβολία για τον εαυτό μας και για τον άλλον, τι σημαίνει γνώση που ξεπερνάει τα όριά της και γίνεται βιασμός απέναντι στον εαυτό μας και την κοινωνία; Το έργο προτείνει το μεγαλείο του ανθρώπου της φύσης που είναι ο Θεός, γιατί γι’ αυτόν μιλάει ο Eμμανουέλ Σμιτ. Δεν μιλάει για έναν Θεό δογματικό.
Η κλασική μουσική με αφορμή τον Μότσαρτ δηλώνει ότι ο άνθρωπος είναι ικανός και μπορεί να γίνει θεός του εαυτού του μέσα από τη συνείδηση. Η κλασική μουσική είναι το άπαν.
«Μότσαρτ, αρκετός για να πιστέψει κανείς στον άνθρωπο» σας ακούμε να λέτε στην παράσταση. Και είναι μία από τις αγαπημένες μου φράσεις από το έργο. Τι σημαίνει για εσάς αυτή η φράση;
«Μότσαρτ, αρκετός για να πιστέψει κανείς στον άνθρωπο». Αυτός είναι ο ρόλος που παίζω. Αυτή είναι η μορφή Θεού που δημιουργεί ο συγγραφέας. Για τον συγγραφέα ο Θεός δεν είναι φόβητρο, είναι ένας Θεός που αγαπάει. Ποιος είναι ο Θεός; Η θέαση στον εσωτερικό μας κόσμο. «Μότσαρτ, αρκετός για να πιστέψει κανείς στον άνθρωπο»: Αυτή την φράση δεν την έβαλε τυχαία ο Ερίκ Eμμανουέλ Σμιτ. Η κλασική μουσική με αφορμή τον Μότσαρτ δηλώνει ότι ο άνθρωπος είναι ικανός και μπορεί να γίνει θεός του εαυτού του μέσα από τη συνείδηση. Η κλασική μουσική είναι το άπαν.
Το έργο αυτό μού φώτισε ότι μπορώ να χαμογελάω και στην απελπισία μου. Είναι ένα πολύ αισιόδοξο έργο. Είναι η αγάπη για ό,τι μας συμβαίνει.
Με ποιον τρόπο δουλέψατε πάνω στον ήρωα που υποδύεστε, με ποιον τρόπο προσπαθήσατε να καταλάβετε ποιος είναι ο Επισκέπτης, αυτός ο Ξένος; Πώς ήταν η διαδρομή προς έναν τόσο δύσκολο ρόλο;
Η προσέγγισή μου για αυτό τον ρόλο ήταν από τη μία ό,τι ξέρω και ό,τι έχω μάθει και όσα με δίδαξαν οι δάσκαλοί μου – η Πίτσα Καπιτσινέα και ο Γκίκας Μπινιάρης- αλλά από την άλλη μού γινόταν μία αποκάλυψη της προδοσίας που έχω κάνει στον εαυτό μου, της αμφιβολίας που έχω στον εαυτό μου καθημερινά, στους φόβους που έχω εγώ ο ίδιος για τον εαυτό μου και τη ζωή, για τους ανθρώπους, για τα πάντα. Και έτσι, έσταξαν πολλά δάκρυα. Και μετά είδα ότι πίσω από αυτά τα δάκρυα και μέσα σε αυτά τα δάκρυα υπάρχει αυτό το ευλογημένο χαμόγελο. Το έργο αυτό μού φώτισε ότι μπορώ να χαμογελάω και στην απελπισία μου. Είναι ένα πολύ αισιόδοξο έργο. Είναι η αγάπη για ό,τι μας συμβαίνει.
Ξέρω και νιώθει η ψυχή και το σώμα μου ότι η ζωή είναι μοναδική κι εγώ επαναλαμβάνομαι σε μία μοναξιά και όχι σε μια μοναχικότητα. Αυτή είναι η εξομολόγησή μου.
Πόσο σας έχει επηρεάσει αυτός ο ρόλος στον τρόπο που σκέφτεστε και ζείτε τη ζωή σας;
Με έχει επηρεάσει πάρα πολύ. Όταν ανεβαίνω στη σκηνή νιώθω ότι ταξιδεύω σαν ένας άχρονος ιππότης μέσα στο χώρο μου που είναι το θέατρο. Ακόμα ως άνθρωπος έχω τις αμφιβολίες μου σε ένα υπαρξιακό επίπεδο που έχει και ο Φρόυντ στο έργο. Με έχει επηρεάσει για να μου δείξει και να μου φωτίσει τα σκοτάδια μου. Δεν ξέρω γιατί είμαι άτολμος στη ζωή μου. Γιατί ενώ βλέπω πως κάποια πράγματα είναι λάθος, εξακολουθώ να τα κάνω. Ξέρω και νιώθει η ψυχή και το σώμα μου ότι η ζωή είναι μοναδική κι εγώ επαναλαμβάνομαι σε μία μοναξιά και όχι σε μια μοναχικότητα. Αυτή είναι η εξομολόγησή μου.
Συνεργάζεστε με τον Σωτήρη Τσαφούλια τόσο στις ταινίες και την σειρά «Έτερος Εγώ» όσο και στον «Επισκέπτη». Πώς είναι η συνεργασία σας;
Ξεκίνησα τη συνεργασία μου με τον Σωτήρη Τσαφούλια με την ταινία «Έτερος Εγώ» το 2016. Όταν διάβασα το σενάριο τρελάθηκα, ενθουσιάστηκα. Είχε μέσα τους μύθους του Πυθαγόρα και όχι μόνο. Τον χρησιμοποιούσε με έναν πολύ μαγικό τρόπο, καθόλου διανοουμενίστικο αλλά με ευφυΐα. Για εμένα είναι σπουδαίο αυτό το έργο του Τσαφούλια γιατί μιλάει για τον εσωτερικό φόνο του ανθρώπου. Εκεί συμπαθηθήκαμε πολύ, ήρθαμε σε μία βαθιά επικοινωνία και έτσι αποφάσισε να γίνει η πρώτη σειρά, όπου εκεί ήμουν ο βασικός ήρωας μαζί με τον Πυγμαλίωνα Δαδακαρίδη. Ο Σωτήρης Τσαφούλιας είναι ένας καλλιτέχνης απρόβλεπτος. Μπορεί να σε αγαπήσει, μπορεί να σε μισήσει, μπορεί να μη θέλει να σε ξαναδεί- για πολύ σωστούς λόγους και για παράλογους λόγους. Είναι ένας άνθρωπος βαθύτατα αινιγματικός. Δεν ξέρω ακόμα αν είναι μυστήριος.
Το 1992 πρωταγωνιστείτε στην ταινία «BYRON Μπαλάντα για έναν δαίμονα» σε σκηνοθεσία Νίκου Κούνδουρου. Μια ταινία που θεωρείται από τις κορυφαίες ταινίες τόσο του Νίκου Κούνδουρου όσο και του ελληνικού κινηματογράφου γενικότερα και στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης κερδίσατε το βραβείο Ερμηνείας Α’ Ανδρικού Ρόλου. Πώς ήταν αυτή η εμπειρία;
Μπαλάντα για έναν δαίμονα. Η μπαλάντα είναι ο θρήνος. Ο θρήνος έχει, όμως, μέσα και το αηδόνι. Ο θρήνος έχει μέσα το κλάμα εκείνων που δεν μπορούν να μιλήσουν πια, που κατοικούν είτε στον ουρανό είτε σε πολύ μεγάλα βάθη της γης. Η μπαλάντα είναι ένα τραγούδι που δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε τι ακριβώς είναι. Ο Μπάιρον ήταν για εμένα μια συγκυρία σημαντική γιατί ήταν η προσωπικότητα του Κούνδουρου που ήταν πολύ επηρεασμένος από τον Μπάιρον, σχεδόν θα λέγαμε ότι είχε πολλές ομοιότητες με τον Μπάιρον. Τώρα εγώ, ένα παιδί από τον Άγιο Δημήτριο στο Μπραχάμι και σε μικρή ηλικία ξαφνικά βρέθηκα σε μια οντισιόν. Γέλασε. Δεν του έκανα καθόλου. Και μετά σε ένα μαγαζί για καλλιτέχνες, τον «Βρούτο», που το είχε ο Κούνδουρος με τον Βασίλη Πουλαντζά με ξαναείδε με ένα καπελάκι και μου είπε: «Έλα να παίξεις έναν ρόλο ενός μικρού παιδιού». Ο Κούνδουρος ήταν ένας άνθρωπος χωρίς ενοχή και χωρίς αυτολύπηση. Ήταν ένας καλός άνθρωπος και ένας κακός άνθρωπος. Δεν ήταν μίζερος. Ζητούσε το απόλυτο. Με όλα του τα ελαττώματα -που ήταν πολλά – έκανε πάντα κάτι που σε ξάφνιαζε. Για παράδειγμα, μου έλεγε: «Πήγαινε πάνω στο χρηματοκιβώτιό μου και πάρε λεφτά για την ιππασία, για την ξιφασκία κτλ». Μου έλεγε, για παράδειγμα: «Πάρε 200 ευρώ». Εγώ έπαιρνα 1000 ευρώ. Όταν καταλάβαινε ότι τον «έκλεβα», γελούσε και του άρεσε, γιατί ήξερε πως δεν θα φτάσουν τα 200 ευρώ. Μεγάλη μορφή ο Κούνδουρος. Για τα γυρίσματα της ταινίας πήγαμε έξω από την Κριμαία της Γιάλτας στη Ρωσία και γυρίσαμε στο Ζαμπρούτναγια, ένα χωριό που δεν το έβλεπε ο ήλιος, με λάσπες και κρύο. Ήταν μια τεράστια εμπειρία η συνάντησή μου με τον Κούνδουρο. Δεν ήταν μόνο ο Μπάιρον και η θεματολογία. Εκεί γνώρισα από κοντά και τον άλλον τεράστιο σκηνοθέτη και ηθοποιό, τον Μιχάλκοφ. Αυτή ήταν άλλη μια τεράστια εμπειρία στη Ρωσία.
Το 1991 παίζετε στην ταινία «Βιοτεχνία ονείρων» σε σκηνοθεσία Τάσου Μπουλμέτη και στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης κερδίσατε το βραβείο Ερμηνείας Β’ Ανδρικού Ρόλου. Πώς ήταν αυτή η εμπειρία;
Εκεί είχε πολύ μεγάλο ενδιαφέρον και ο σκηνοθέτης και το θέμα της ταινίας. Έπαιζα με τον πολύ αγαπημένο μου φίλο, τον Γιώργο Κώνστα.
Ήμουν ένα παιδί που ήξερα να μετράω τα αστέρια αλλά δεν μπορούσα να τα πιάσω τα αστέρια παρά μόνο όταν έπαιζα τους ρόλους μου.
Σας επηρεάζουν οι βραβεύσεις; Το θεωρείτε μια ηθική επιβράβευση; Αλλάζει κάτι στην όλη εμπειρία;
Δεν αρκεί να χρησιμοποιείς μόνο τις αισθήσεις σου και τον αιμάτινο τρόπο δουλειάς σου. Πρέπει να είσαι και έξυπνος και στρατηγός, για να μην τα αφήνεις να χαθούν όλα αυτά, όπως τα άφησα εγώ. Τώρα πια αρχίζει και με ενδιαφέρει να μιλήσω για όλα αυτά. Τώρα που είμαι 19 σε ηλικία – έτσι νιώθω εγώ, δεν παλιμπαιδίζω – νιώθω ότι τώρα μπορώ να φωτίσω αυτό που δεν έκανα τόσα χρόνια. Τότε δεν με ενδιέφερε. Δεν πήγαινα σε συνεντεύξεις. Όταν έκανα τον Μπάιρον πήγα και κρύφτηκα στην Κρήτη. Ήταν σχέδιο του Κούνδουρου να με πληρώνει και να μένω στην Κρήτη για να μην κάνω τίποτα. Και εγώ το αποδέχτηκα. Άρα ήμουν ένα παιδί που ήξερα να μετράω τα αστέρια αλλά δεν μπορούσα να τα πιάσω τα αστέρια παρά μόνο όταν έπαιζα τους ρόλους μου.
Πώς ήταν η εμπειρία σας από την «Αυλή των Θαυμάτων» σε σκηνοθεσία Χρήστου Σουγάρη που παιζόταν το 2022;
Πριν από τον ρόλο του Επισκέπτη σε σκηνοθεσία Σωτήρη Τσαφούλια, είχα την τύχη να παίξω έναν πολύ διαφορετικό ρόλο: Την Αυλή των θαυμάτων σε σκηνοθεσία Χρήστου Σουγάρη. Έξοχη η στρατηγική που έχει στο πώς σκηνοθετεί αυτός ο άνθρωπος. Είναι άνθρωπος που αγαπάει την παρτιτούρα χωρίς να πιέζει τον ηθοποιό αλλά ξέρει τι θέλει. Ξέρει πού θέλει να τοποθετηθεί η φράση σου. Στην Αυλή των Θαυμάτων έκανα τον Ιορδάνη, τον γέρο που κάθεται απομονωμένος, γιατί είναι πια σοφός και τον ενδιαφέρει να χαζεύει τα άστρα, τη βροχή και τα σύννεφα. Ήταν εμπειρία συγκλονιστική αυτός ο ρόλος και αυτή η παρέα και αυτή η παράσταση.
Το 2021 παίζετε στην «Συνοικία το Όνειρο» σε σκηνοθεσία Σωτήρη Χατζάκη. Πώς ήταν αυτή η εμπειρία;
Η συνεργασία μου με τον Σωτήρη Χατζάκη ήταν ένα περίεργο φαινόμενο. Αυτός ο άνθρωπος είναι ένα απίστευτο παιδί και ένα απίστευτο, απρόβλεπτο πλάσμα. Δεν ξέρεις από πού θα σου έρθει η αγκαλιά ή από πού θα σου έρθει το σφίξιμο στο λαιμό σου. Έχουν και τα δύο, όμως, πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για εμένα. Η προσέγγισή του σε αυτό το έργο και στον τρόπο που σκηνοθέτησε τους ηθοποιούς ήταν ανεπανάληπτη. Το αποτέλεσμα, πολλές φορές, θα το κρίνει ο θεατής. Αλλά ο τρόπος που δούλεψε μέσα από την πηγή των εμπειριών του ήταν συγκλονιστικός. Πολύ μεγάλη εμπειρία με πολύ καλούς ηθοποιούς.
Πείτε μας μία παράσταση που θυμάστε ακόμα ενώ έχουν περάσει πολλά χρόνια.
Η Αυλή των θαυμάτων το 1976 σε σκηνοθεσία Γκίκα Μπινιάρη στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. Έκανα τον Γιαννάκη. Τότε έκανα τον Γιαννάκη και πέρυσι έπαιξα τον πατέρα του Γιαννάκη, τον Ιορδάνη.
Όταν ταξιδεύεις μέσα στη σιωπή αυτών που δεν λέγονται και πρέπει να τα πεις εσύ με τις αισθήσεις σου, αυτό θα εισπράξει ο θεατής.
Ποιο είναι για εσάς το καλύτερο κομμάτι του να είσαι ηθοποιός; Τι απολαμβάνετε περισσότερο στην όλη διαδικασία; Ποιο είναι αυτό το στοιχείο που λέτε «Δεν θα το άλλαζα αυτό το επάγγελμα μόνο και μόνο για αυτό το πράγμα»;
Είχα την τύχη να παίξω μιάμιση ώρα από τα απομνημονεύματα του Κολοκοτρώνη σε σκηνοθεσία της Μαριάννας Λαμπίρη και εκεί ανακάλυψα τι σημαίνει να μένεις στο «κενό του λόγου». Ο ηθοποιός σωπαίνει και δίνει φως στις παύσεις του νου του. Αυτή η εμπειρία μου με τον σπουδαίο Κολοκοτρώνη με δίδαξε τι σημαίνει «λέξη», «γράμμα» και «πορεία εσωτερική» για τη ζωή του ανθρώπου. Αυτό ήταν μεγάλο σχολείο και θα είναι πάντα για όσο ζω. Ο ηθοποιός δεν είναι «να παίξω τα λόγια μου» ή «αν θα κάνω λάθος στη σκηνή σε μία φράση». Όταν ταξιδεύεις μέσα στη σιωπή αυτών που δεν λέγονται και πρέπει να τα πεις εσύ με τις αισθήσεις σου, αυτό θα εισπράξει ο θεατής.
Πόσο επίπονο είναι το ταξίδι προς την αναζήτηση του εαυτού μας;
Μέχρι τα επτά, δεν είναι επίπονο γιατί το παιδί είναι σοφό. Δεν έχει την αίσθηση του φόβου. Την έχει σαν ένστικτο. Δεν έχει τους φόβους που έχουμε εμείς όσο υποτίθεται μαθαίνουμε. Σχετικά με την ερώτηση, νομίζω ότι είναι στο χέρι του ανθρώπου αν θα θέλει να βασανίζεται ή αν θα θέλει να βγαίνει προς το φως αυτού του δώρου που του δόθηκε και λέγεται «ζωή».
Πιστεύετε πως μετά την περιπέτεια που ζήσαμε παγκόσμια με την πανδημία και τα lockdowns άλλαξε η αντιμετώπισή μας απέναντι στη ζωή; Άλλαξαν οι προτεραιότητες μας; Γνωρίσαμε καλύτερα τον εαυτό μας; Ή δεν άλλαξε απολύτως τίποτα;
Πολύ ωραία και τραγική η ερώτησή σου. Ο άνθρωπος δεν θέλει να μάθει. Οι κυβερνήσεις που είχαμε πάντα δεν είναι πολιτικοί αυτόνομοι στην πρωτοβουλία τους. Μόνο ο Καποδίστριας είχε αυτόνομη πρωτοβουλία. Δεν υπάρχει πολιτική συνείδηση. Πήγα πρόσφατα στη Γερμανία και δεν μπορούσα να καταλάβω γιατί εκείνοι σέβονται ο ένας τον άλλον. Μήπως επειδή ενώνονται για να φτιάξουν μαζί κάτι; Και από την άλλη, αυτός ο λαός έχει ζήσει από τις μεγαλύτερες τραγωδίες του αιώνα. Πιστεύω πως ο άνθρωπος δεν έμαθε τίποτα. Ούτε από την πανδημία ούτε από τίποτα άλλο. Δεν έχει αλλάξει τίποτα. Μέσα μας δεν έχει αλλάξει τίποτα. Κοιτάμε την πάρτη μας, κοιτάμε το σπιτάκι μας. Αν εξαιρέσουμε κάποιες ομάδες που κάνουν πράγματι αγώνες -γιατί γίνονται σπουδαίες ατομικές και κοινωνικές επαναστάσεις- παρόλα αυτά στο σύνολο η κοινωνία δεν θέλει να αλλάξει. Είναι δυνατόν η περίθαλψη να έχει αυτό τον εξευτελισμό που έχει σήμερα στην Ελλάδα; Γιατί να λείπει ο σεβασμός στον άνθρωπο που αρρωσταίνει; Έχουμε υπέροχους γιατρούς και βασανίζονται επειδή δεν έχουν όσα χρειάζονται για να δουλέψουν. Και αυτός ο εξευτελισμός της αναμονής. Τα δημόσια νοσοκομεία που έχουν υπέροχους γιατρούς, πνίγονται από τις ουρές των ασθενών και δεν μπορούν να προλάβουν κανέναν. «Άνθρωποι, πού είναι η περίθαλψη;», θα έλεγε ο Βέγγος. Αυτό για εμένα είναι το μεγάλο αγκάθι της φρίκης που ζούμε. Θα το λέω σε κάθε ερώτηση που θα μου κάνεις. Πού είναι η περίθαλψη;
Τι είναι αυτό που σας κινεί στη ζωή, τι είναι αυτό που σας κάνει να σηκώνεστε κάθε πρωί από το κρεβάτι, ποια είναι η κινητήρια δύναμή σας;
Το θαύμα που ξυπνάω και λέω: «Ζω και σήμερα; Αναπνέω;» . Το θαύμα της εισπνοής και της εκπνοής.
Είναι στην προσωπική επιλογή του ανθρώπου αν θα κάνει τον φόβο τρόμο ή τον φόβο φτου ξελευθερία και θα ταξιδέψει.
Ο Σενέκας έλεγε: «Σε θεωρώ ατυχή γιατί δε γνώρισες δυστυχίες. Πέρασες τη ζωή σου χωρίς αντίπαλο. Κανείς δεν ξέρει τις δυνάμεις σου, ούτε καν εσύ». Πιστεύετε πως οι δυσκολίες στη ζωή σας σας έχουν κάνει σοφότερο; Πιστεύετε πως ό,τι δε σε σκοτώνει σε κάνει πιο δυνατό ή σε αφήνει γεμάτο αγιάτρευτες πληγές; Πού βρίσκεται για εσάς η αλήθεια σε αυτό;
Το απόφθεγμα είναι τεράστιο, δεν το συζητάμε, δεν το αγγίζουμε. Η δική μου θέση είναι ότι είναι στην προσωπική επιλογή του ανθρώπου αν θα κάνει τον φόβο τρόμο ή τον φόβο φτου ξελευθερία και θα ταξιδέψει.
Έχετε κάποιο αγαπημένο βιβλίο ή κάποιον αγαπημένο συγγραφέα που θεωρείτε πως σας βοήθησε στην εξέλιξη της σκέψης σας και στον οποίο επανέρχεστε συχνά;
Με αυτόν που συχνά κοιμάμαι και ξυπνάω είναι ο Λεωνίδας Πολυδεύκης. Είχα την τύχη να τον γνωρίσω στα 70 του στην Ομόνοια και ήταν ένας μάγος της πράξης και της φιλοσοφίας. Μετά, η στρατιά των σπουδαίων ποιητών μας και συγγραφέων. Ποιητής για εμένα είναι και ο Σαίξπηρ που έχει γράψει ασύλληπτα πράγματα αλλά έχει γράψει και τα Σονέτα που είναι υπέροχα. Ο Έζρα Πάουντ, ο Πόε, ο Αισχύλος, οι Τούρκοι στοχαστές και φιλόσοφοι, οι Αιγύπτιοι στοχαστές και φιλόσοφοι. Είναι πολλοί οι συγγραφείς που είναι σπουδαίοι και μου κάνουν παρέα. Αγαπώ πολύ τον Ρίλκε. Αγαπώ πολύ τα δημοτικά τραγούδια και θεωρώ πως είναι το κλειδί για τους 20χρονους και ας γελάσουν με όσα λένε οι λέξεις.
Ετοιμάζετε κάτι καινούριο αυτή την περίοδο; Ποια είναι τα σχέδιά σας για το μέλλον;
Θα κάνω μία σπουδαία ταινία με τον Κωνσταντίνο Τσεκλένη «Οι αμμουδιές του Ομήρου», μια συγκλονιστική περιπέτεια. Ο «Επισκέπτης» μού έφερε πολύ μεγάλες προτάσεις και χαίρομαι γι’ αυτό, γιατί είναι ένα έργο που δεν τελειώνει. Υπάρχουν ωραία σχέδια αλλά προς το παρόν είμαι χαρούμενος που ο «Επισκέπτης» θα συνεχιστεί και του χρόνου. Υπάρχουν και προτάσεις από συνεργάτες και από ανθρώπους που εκτιμώ πάρα πολύ και θέλω να δουλέψω μαζί τους. Με προσεγγίζουν από τώρα για να δουλέψουμε μαζί ενάμιση χρόνο μετά και λέω: «Θα ζω;» Πάντα φοβόμουν πως δεν θα ζω. Λάθος μου. Ο άνθρωπος πρέπει να είναι έτοιμος να πεθάνει αυτή τη στιγμή που μιλάμε αλλά ταυτόχρονα να σχεδιάζει και να κάνει στρατηγική της ζωής του μέχρι το δύο δις. Αυτό προτείνω και στους νέους ανθρώπους, να κάνουν σχέδια, να θέλουν να κάνουν σχέδια, να τα οργανώνουν.
Πώς νιώθετε μετά από αυτή την κουβέντα;
Νιώθω πολύ όμορφα. Νιώθω σαν να ξύπνησα και να είναι όλα όμορφα.
Ο Μάνος Βακούσης πρωταγωνιστεί στην θεατρική παράσταση «Ο Επισκέπτης»
Ο Επισκέπτης του Ερίκ Eμμανουέλ Σμιτ
Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης
Πειραιώς 206, Ταύρος, Αθήνα
Μπορείτε να διαβάσετε κριτική για την παράσταση «Ο Επισκέπτης» εδώ