Ο Πολυχώρος VAULT τα τελευταία χρόνια έχει στο ενεργητικό του μερικές από τις πιο πετυχημένες παραστάσεις, παραστάσεις που συζητήθηκαν πολύ θετικά.
Ο Δημήτρης Καρατζιάς καταπιάνεται πάντα με δύσκολα έργα. Έργα που φεύγοντας από το θέατρο τα συζητάς, τα θυμάσαι, σε προβληματίζουν. Έργα που μιλάνε στην καρδιά σου.
Φέτος παρουσιάζει τις “Φυλακισμένες”, των Ignacio del Moral & Verónica Fernández, σε μετάφραση Μαρίας Χατζηεμμανουήλ και σκηνοθεσία δική του, με έναν 16μελή θίασο.
Το έργο γράφτηκε αρχικά κατ’ ανάθεση για να παρουσιαστεί από τους τελειόφοιτους της Βασιλικής Ακαδημίας της Μαδρίτης το 2007, λόγω της μεγάλης επιτυχίας του όμως παίχτηκε στην κεντρική σκηνή του Εθνικού θεάτρου της Μαδρίτης το 2008 σε σκηνοθεσία Ερνέστο Καμπαγέρο.
Ο πρώτος που ανέβασε έργο του Ignacio del Moral σε Ελληνική σκηνή ήταν ο Στάθης Λιβαθινός στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου (2006), με τον τίτλο «Το βλέμμα του Μελαμψού Άνδρα»..
Ανεβαίνοντας στον πρώτο όροφο του Θεάτρου στην οδό Μελενίκου οι φυλακισμένες είναι εκεί. Ντυμένες στα μαύρα, σκουπίζουν, καθαρίζουν, τρίβουν τους μαύρους τοίχους. Φαίνονται κουρασμένες και απελπισμένες.
Περιμένουν να καθίσουμε στις θέσεις μας για να αρχίσουν την δράση.
Ισπανία, χειμώνας του 1950, μετά τον εμφύλιο πόλεμο. Συνεργασία Εκκλησίας και Φασιστών. Η Δικτατορία του Φράνκο στην εξουσία. Καθολικισμός. Γυναικείες φυλακές μέσα σε ένα μοναστήρι έξω από μία επαρχιακή πόλη της Ισπανικής ενδοχώρας. Κρύο, πείνα, αρρώστιες, απομόνωση, βία, κακοποίηση, θάνατος.
Γυναίκες φυλακισμένες. Eτερόκλιτες προσωπικότητες που πρέπει όμως να επιβιώσουν μαζί. Κάποιες είναι φυλακισμένες για πολιτικούς λόγους, όπως η κουμουνίστρια και η αναρχική, κι άλλες για κλεψιές, πορνεία, μοιχεία, παράνομες εκτρώσεις, φόνους, κάποια που σκότωσε τον άντρα της και άλλη που έπνιξε το μωρό της. Χαίρονται, γελάνε, ερωτεύονται, ονειρεύονται, ελπίζουν, προσεύχονται, ραδιουργούνε, θυμώνουν, γκρινιάζουν, τσακώνονται, απελπίζονται, κλαίνε, πονάνε, αλλά πάντα στα δύσκολα συμπαραστέκονται η μία στην άλλη.
Όχι μόνο κορμιά φυλακισμένα, αλλά και ψυχές φυλακισμένες.
Τραγουδούν έχοντας σαν μουσική τους ήχους από αυτοσχέδια χτυπήματα των χεριών τους. Τραγικές φιγούρες με τα μαύρα μακριά ομοιόμορφα ρούχα τους. Το τραγούδι τους ακούγεται σαν μοιρολόι. Μοιρολογούν για μια ζωή που πήγε χαμένη. Θυμίζουν χορό αρχαίας τραγωδίας.
Ελπίζουν όμως. Ο άνθρωπος ποτέ δεν πρέπει να χάνει την ελπίδα του. Ελπίζουν. Δεν τους έχει μείνει και κάτι άλλο. Μία από αυτές θα βρει σύντομα την ελευθερία της. Ο Επίσκοπος κάθε δέκα χρόνια δίνει χάρη σε μία φυλακισμένη. Όλες επιθυμούν την χάρη. Ποιος δεν θέλει την ελευθερία του; Ποιος δεν ονειρεύεται να ξαναρχίσει την ζωή του από την αρχή σε όποια παρανομία και αν έχει υποπέσει;
« Το χειρότερο κακό είναι αυτό που γίνεται στο όνομα του καλού»
Oι μέρες περνούν και η αγωνία των φυλακισμένων φτάνει στο αποκορύφωμά της. Χρησιμοποιούν όσα μέσα διαθέτουν για να κερδίσουν την χάρη. Η διχόνοια, οι καβγάδες μεταξύ τους, το μίσος τους κάθε μέρα και μεγαλώνει. Ο σώζων εαυτόν σωθήτω. Η κορύφωση έρχεται σιγά- σιγά. Ανατροπές, αποκαλύψεις.. Και η ζωή δυστυχώς συνεχίζεται. Μία παίρνει την χάρη. Η ζωή των άλλων πρέπει να συνεχιστεί, έστω και κάτω από τις ελεεινές συνθήκες διαβίωσης. Η μία μετά την άλλη υποτάσσονται στο σκληρό χαρτί της μοίρας τους. To σύστημα ισοπεδώνει τις προσωπικότητές τους. .
Η σκηνοθεσία ανήκει στον Δημήτρη Καρατζιά. Με μεγάλη μαεστρία τοποθετεί τον πολυμελή θίασο στην μικρή σκηνή του θεάτρου. Τα κιβώτια, που είναι τα σκηνικά της παράστασης, δημιουργίες του Γιώργου Λυντζέρη, μετακινούνται διαρκώς από τις πρωταγωνίστριες, ανάλογα με τις ανάγκες της παράστασης. Στοιχεία λειτουργικά και όχι διακοσμητικά, που εντυπωσιάζουν μέσα στην αφαιρετική απλότητά τους. Σχηματίζουν σταυρούς και χωρίζουν την σκηνή σε δύο μικρότερες σκηνές. Ο Δημήτρης Καρατζιάς κάνει «βουτιά» στις ψυχές και στις ιστορίες όλων αυτών των γυναικών, καθώς επίσης και των τριών καλογριών –δεσμοφυλάκων τους, του ιερέα, του δασκάλου, του γιατρού και μας κοινωνεί το δράμα τους. Η μικρή σκηνή, οι μαύροι τοίχοι, τα μακριά μαύρα ρούχα των γυναικών δημιουργούν έντονη την αίσθηση του εγκλεισμού. Έχει σεβαστεί το δυνατό, σκληρό, συγκινητικό και έντονα φορτισμένο κείμενο που έχει στα χέρια του.
Οι φωτισμοί εντυπωσιακοί, ανήκουν στο Βαγγέλη Μούντριχα, εναλλάσσονται και φωτίζουν την εκάστοτε ιστορία που διαδραματίζεται στις δύο επί μέρους σκηνές.
Οι ερμηνείες των ηθοποιών είναι όλες εκπληκτικές, εντυπωσιακές, καθηλωτικές. Όλοι οι ηθοποιοί λειτούργησαν σαν σύνολο περισσότερο, παρά σαν μεμονωμένες μονάδες, Η μεταξύ τους χημεία, ο συντονισμός, οι ερμηνείες τους, φτάνουν μέχρι τον θεατή και τον συγκλονίζουν.
Θαυμασμό μου προκάλεσε η Δώρα Γιαννακοπούλου στο ρόλο του «σπιούνου» της παρέας. Η ανάγκη για επιβίωση σε κάνει να μηχανορραφείς και συμμαχείς με τον «εχθρό» σου. Οι κινήσεις της οι εκφράσεις του προσώπου της, συγκλονιστικές. Η στιγμή της «τιμωρίας» της από τις συγκρατούμενές της ανατριχιαστική.
Η Ντέμη Αντωνοπούλου, η νεαρή κοπέλα που σκότωσε το παιδί της. Φοβισμένη, δεν αντιλαμβάνεται το μέγεθος της τραγωδίας της. Νανουρίζει την κούκλα που κρατά στην αγκαλιά της και την προστατεύει. Μια αξιόλογη ερμηνεία..
Η σκληρή κομμουνίστρια, η Σοφία Ρούσου. Δεν αλλάζει ιδέες, δε παρακαλεί. Βρίσκει το κουράγιο και το θάρρος να αγωνιστεί για αυτά που πιστεύει και μέσα από την φυλακή.. Εμμένει με όποιο τίμημα στα πιστεύω της. Μιλά σκληρά στην ηγουμένη λέγοντάς της «Τι έχετε να πείτε για τα εγκλήματα που έκαναν συνάδελφοί σας, με στολές και με ράσα..».Δυνατή προσωπικότητα και ερμηνεία.
Αδίστακτη, σκληρή και κάνοντας όνειρα για την μετά την αποφυλάκισή της ζωή η Στέλλα Μουκαζη. Γνωρίζει πολλά μυστικά και τώρα ήρθε η ώρα να παίξει το τελευταίο της χαρτί. Εκβιασμός για την χάρη. Χρησιμοποιεί στοιχεία που έχει στα χέρια της. Και βλέποντας όλα όσα συμβαίνουν μονολογώ «πόσο ανατριχιαστικά επίκαιρο είναι το έργο».
Η γλυκιά και συμπονετική Ηγουμένη. Η Κα Γιάννα Σταυράκη. Με πόση τρυφερότητα φαίνεται να αγκαλιάζει τις φυλακισμένες. Στην πραγματικότητα όμως σιωπά μπροστά σε όλα τα φρικτά γεγονότα που συμβαίνουν μπροστά στα μάτια της.. Και όπως συμβαίνει και στην ζωή, η σιωπή είναι επί της ουσίας συνενοχή. Αν δεν πάρεις το μέρος αυτού που αδικείται, τότε αυτόματα παίρνεις το μέρος αυτού που αδικεί. Δεν υπάρχει ουδετερότητα. Θα μπορούσε όμως να αντισταθεί και αυτή στο σύστημα; Συναρπαστική ερμηνεία.
Ο Χρήστος Καλμαντής. Ο ιερέας. Πολύ φυσικός στις κινήσεις του, αυστηρός και άτεγκτος με τις φυλακισμένες. Στην σκηνή της εξομολόγησης, αρχικά αντιμετωπίζει με την ίδια σκληρότητα το δράμα της φυλακισμένης. Ωστόσο σε ένα κρίσιμο σημείο της εξομολόγησης , ο τόνος και η χροιά της φωνής αλλάζουν. Το αυστηρό προσωπείο «σπάει» αφήνοντας να φανεί μια «ρωγμή», μέσα από την οποία ξεπροβάλλει ο καλά κρυμμένος, πίσω από το ράσο, «άνθρωπος». Εκπληκτική ερμηνεία.
Όμορφη και εντυπωσιακή η ερμηνεία του Μάνου Αντωνιάδη, στον ρόλο του συμπονετικού γιατρού. Εκτός από την πρωτότυπη μουσική του, μας εντυπωσιάζει και με την σκηνική του παρουσία.
Ανατριχιαστικά καθηλωτική η σκηνή του βιασμού της νεαρής κοπέλας από τον δάσκαλο, τον άνθρωπο που είχε πιστέψει και είχε ονειρευτεί ότι θα μπορούσε να ξαναφτιάξει την ζωή της. Τα πάντα γκρεμίζονται γύρω της.
Η σκηνή της γέννας. Άλλη μία εικόνα που θα μείνει στην μνήμη μου.
Όλοι είναι εγκλωβισμένοι. Φυλακισμένες, δέσμιοι, ιερωμένοι. Η φυλακή είναι εκεί για όλους και όλοι επί της ουσίας είναι φυλακισμένοι, είτε το συνειδητοποιούν, είτε όχι. Και ίσως εδώ να κρύβεται και η ομορφιά του έργου.
Ανατριχιαστικές όλες οι ιστορίες γυναικών που από μόνες δημιουργούν μία ξεχωριστή παράσταση.
Η εξαιρετική και πρωτότυπη μουσική επένδυση του Μάνου Αντωνιάδη μας ταξίδεψε και αρκετές στιγμές «χάθηκα» μέσα στην μελωδία του.
Ένα έργο σκληρό, ρεαλιστικό που μας δείχνει μια άλλη πλευρά της ζωής που πολλοί αγνοούμε. Μια ιστορία σε μια σκοτεινή φυλακή της Ισπανίας του 1950, που δεν διαφέρει σε τίποτα από μία σημερινή φυλακή. Ένα σωφρονιστικό σύστημα που αντί να σε βοηθήσει να βγεις καλύτερος άνθρωπος, αφού τελειώσεις την ποινή σου, πιστεύω σε κάνει σκληρότερο, με όλα αυτά που έχεις βιώσει. Μην ξεχνάμε πόσοι βιασμοί γίνονται στις φυλακές. Πόσες κακοποιήσεις σωμάτων και ψυχών. Θα το ξαναπώ. Πόσο τραγικά σημερινό φαντάζει στα μάτια μου το έργο. Συναλλαγή εξουσίας – κλήρου. Εκβιασμοί. Εκφοβισμοί. Τιμωρίες και εκδικητικότητα μεταξύ φυλακισμένων.
«Οι Φυλακισμένες». Μια παράσταση που μου άρεσε πολύ, με συγκίνησε και με προβλημάτισε.
Καλή σας θέαση.
Ταυτότητα Παράστασης
Συγγραφείς: Ignacio del Moral & Verónica Fernández
Μετάφραση: Μαρία Χατζηεμμανουήλ
Σκηνοθεσία: Δημήτρης Καρατζιάς
Πρωτότυπη μουσική : Μάνος Αντωνιάδης
Σκηνικά /Κοστούμια: Γιώργος Λυντζέρης
Κατασκευαστής σκηνικών: Κώστας Μπακάλης
Κατασκευή Κουστουμιών: Μάρθα Χριστοφορίδου
Σχεδιασμοί Φωτισμών: Βαγγέλης Μούντριχας
Βοηθός Φωτιστή: Άκης Σαμόλης
Φωτογραφίες παράστασης: Χριστίνα Φυλακτοπούλου
Αφίσα παράστασης : Σίμος Παπαναστασόπουλος
Α’ βοηθοί Σκηνοθέτη: Γιέλενα Γκάγκιτς, Δανάη Μπαρούχου
Β’ βοηθός Σκηνοθέτη: Daniela Strati
Παραγωγή: Vault
Παίζουν: Ελένη Αλεξανδροπούλου, Ντέμη Αντωνοπούλου, Δέσποινα Αποστολίδου, Δώρα Γιαννακοπούλου, Βάσω Γρέντζελου, Χρήστος Καλμαντής, Μάνος Αντωνιάδης, Μαρία Κατσαρού, Μυριέλλα Κουρεντή, Στέλλα Μουκαζή, Μαργαρίτα Παπαντώνη, Νίκη Πολύζου, Σοφία Ρούσου, Ευθύμης Τζώρας, Μαρία Φραγκάτου και η κυρία Γιάννα Σταυράκη
Ημέρες παραστάσεων: Τετάρτη και Πέμπτη : 21:15
Πολυχώρος Vault
Μελενίκου 26, Βοτανικός
Λόγω μεγάλης επιτυχίας, η παράσταση παρατείνεται με αλλαγές στο cast των ηθοποιών