Talking Heads του Άλαν Μπένετ
Γράφει η Βίβιαν Μητσάκου
Ο Άλαν Μπένετ, ένας από τους δημοφιλέστερους βρετανούς δημιουργούς, γνωστός για τα κινηματογραφικά του σενάρια και τα θεατρικά του έργα, έγραψε την δραματική συλλογή μονολόγων «Talking Heads» που προβλήθηκαν στην βρετανική τηλεόραση το 1988 και αργότερα το 1998. Τρεις από τους μονολόγους οι : Πατατάκι μέσα στη ζάχαρη, Κρεβάτι ανάμεσα στις φακές και Μία κυρία των γραμμάτων παρουσιάζονται στο Θέατρο 104, σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Παπαδάκη.
Τρεις δραματικοί μονόλογοι, ανεξάρτητοι και εντελώς διαφορετικοί μεταξύ τους. Ο Γκράχαμ, η Σούζαν και η Αϊρήν, είναι άνθρωποι της διπλανής μας πόρτας. Άνθρωποι που ίσως έχουμε κριτικάρει για την διαφορετική τους συμπεριφορά. Άνθρωποι που έχουν συμβιβαστεί με τις προσταγές και τα πρέπει της κοινωνίας του και ζουν εγκλωβισμένοι στα «κλουβιά» τους, περιθωριοποιημένοι, έχοντας κοινό παρανομαστή την μοναχικότητά τους και την επιθυμία για την ελευθερία, που για τον καθένα σημαίνει κάτι εντελώς διαφορετικό. Και στους τρεις μονολόγους θίγεται το θέμα της έλλειψης επικοινωνίας στην σημερινή κοινωνία, που οδηγεί ανθρώπους στην απομόνωση, στην κατάθλιψη και στην απέραντη μοναξιά.
Ο Γκράχαμ στον πρώτο διάλογο είναι ένας συνεσταλμένος μεσήλικας που εξακολουθεί να ζει στο ίδιο σπίτι με την αυταρχική μητέρα του. Η όλη του συμπεριφορά μας δείχνει ότι έχει περάσει βαρειά κατάθλιψη και ίσως να είχε νοσηλευτεί και σε κάποια ειδική κλινική. Άβουλο πλάσμα, χαμένο σε έναν εχθρικό για αυτόν κόσμο. Χάνει τον κόσμο κάτω από τα πόδια του όταν ένας πρώην φίλος της μητέρας του, της κάνει πρόταση γάμου και αυτός πρέπει να ζήσει κάπου μόνος του.
Στον δεύτερο μονόλογο η Σούζαν είναι η σύζυγος του εφημέριου σε μία μικρή κωμόπολη. Ασφυκτιά, πνίγεται μέσα στο περιβάλλον και στους κανόνες που τις επιβάλλονται σαν σύζυγος ιερέα. Μόνη της παρηγοριά το ποτό που σιγά σιγά της γίνεται συνήθεια και καταντά αλκοολική. Δημιουργεί μια σχέση με έναν Ινδό μετανάστη, που διατηρεί μπακάλικο, λίγα χιλιόμετρα μακριά από την μικρή κωμόπολη-φυλακή της. Στην παροδική αυτή σχέση προσπαθεί να βρει την χαμένη της ελευθερία.
Στον τρίτο διάλογο η Αϊρήν ζει μόνη της, παρακολουθεί τις ζωές των γειτόνων της. Γράφει γράμματα διαμαρτυρίας προς τις αρχές, για οτιδήποτε θεωρεί εκείνη λάθος, ώσπου στο τέλος φυλακίζεται για παρενόχληση της ιδιωτική ζωής ενός γειτονικού της ζευγαριού. Και ενώ όλοι θα πίστευαν ότι η απόφαση αυτή θα πλήγωνε την μοναχική γυναίκα, αυτή αντίθετα στην πραγματική φυλακή βρίσκει την ευτυχία.
Ο ικανότατος ηθοποιός και σκηνοθέτης Βαγγέλης Παπαδάκης, έχοντας την εξαιρετική μετάφραση του Ερρίκου Μπελιέ, σκηνοθετεί την παράσταση, εμβαθύνοντας στον ψυχισμό των τριών ηρώων μας και μας καταδεικνύει τι ακριβώς σημαίνει ελευθερία για τον καθένα μας. Αποσπά από κάθε ήρωά μας τις λεπτομερέστερες διακυμάνσεις της ψυχής του. Θίγει με μεγάλη ευαισθησία και συγχρόνως με ανάλαφρο τρόπο σοβαρά κοινωνικά προβλήματα, όπως ο ρατσισμός,η βία, οι πρόσφυγες, η ομοφοβία, η δύναμη που ασκεί στον καθένα μας η εκκλησιαστική εξουσία, η έλλειψη επικοινωνίας, σε μία κοινωνία που ξέρει μόνο να κρίνει και να κατακρίνει πρόσωπα και καταστάσεις, που δεν γνωρίζει καν. Σκηνοθετεί τους τρεις μονολόγους σαν κινηματογραφικά σεκάνς, χωρίζοντάς τα με την εξαίσια μουσική σε ρυθμούς τζαζ της Σίσσυς Βλαχογιάννη. Άλλο ένα έξυπνο σκηνοθετικό του εύρημα είναι ότι η αλλαγή των ρόλων της πρωταγωνίστριας γίνεται ενώπιόν μας. Εκεί η Πηνελόπη Σταυροπούλου βάφεται, χτενίζεται, αλλάζει ρούχα, περούκες, πρόσωπο και προσωπικότητα.
Το σκηνικό, της Αλεξίας Θεοδωράκη τραβά την προσοχή μας. Είναι ένα ξύλινο, κλειστό σπιτάκι – δωμάτιο, όπου εκεί ζουν οι τρεις ήρωές μας. Πολλά μικρά παράθυρα που ανοιγοκλείνουν, ανάλογα με τις απαιτήσεις της παράστασης και φωτίζονται υπέροχα και διακριτικά από τους εξαιρετικούς φωτισμούς του Αλέξανδρου Αλεξάνδρου. Οι ήρωές μας στέκονται πίσω από ένα ανοιχτό παράθυρο. Κάθε φορά όμως το παράθυρο του κάθε ρόλου είναι διαφορετικό δίνοντάς μας μια άλλη οπτική εικόνα.
Η Πηνελόπη Σταυροπούλου, η οποία παρουσιάζει και τους τρεις ήρωες των μονολόγων, πετυχαίνει έναν υποκριτικό άθλο επί σκηνής. Συγκινητική, εξαιρετική, φοβισμένη, συγκλονιστική ως Γκράχαμ. Είναι ο Γκράχαμ, η μητέρα του, ο σύντροφός της, αλλάζοντας ύφος, τόνους της φωνής της. Δεν έχεις την αίσθηση ότι παρακολουθείς μονόλογο.
Συναρπαστική, αεράτη, πληγωμένη, αποφασιστική, σοβαροφανής ως Σούζαν, σύζυγος πάστορα. Μια γυναίκα που ψάχνει και επιθυμεί να βρει την «ελευθερία» της.
Σοβαρή και συγχρόνως αστεία ως Αιρήν, προκαλεί το γέλιο μας, ενώ συγχρόνως μας δημιουργεί μια απίστευτη συμπάθεια, αυτή η τόσο όμορφη και συγχρόνως τόσο μοναχική γυναίκα. Μια συγκλονιστική ερμηνεία
Η Πηνελόπη Σταυροπούλου ξεδιπλώνει το αστείρευτο υποκριτικό της ταλέντο και μας συναρπάζει, δημιουργώντας ένα ρεσιτάλ ηθοποιίας και γιατί όχι μάθημα υποκριτικής για υποψήφιους ηθοποιούς.
Tα υπέροχα και διαφορετικά κοστούμια υπογράφει η Αλεξία Θεοδωράκη.
Μια εξαιρετική παράσταση, που δυστυχώς απόψε Κυριακή 5 Ιανουαρίου, ο Γκράχαμ, η Αιρήν και η Σούζαν μας αποχαιρέτησαν. Τυχεροί όσοι μπορέσαμε να την δούμε!
Ταυτότητα Παράστασης
Θέατρο 104
Μετάφραση: Ερρίκος Μπελιές
Σκηνοθεσία: Βαγγέλης Παπαδάκης
Μουσική: Σίσσυ Βλαχογιάννη
Σκηνικά- Κοστούμια: Αλεξία Θεοδωράκη
Φωτογραφίες Αφίσας: Τάσος Βρεττός
Μακιγιάζ: Αχιλλέας Χαρίτος
Επικοινωνία παράστασης: Μαριάννα Παπάκη, Νώντας Δουζίνας
Διεύθυνση παραγωγής: Πηνελόπη Σταυροπούλου
Τους τρεις ρόλους ερμηνεύει η Πηνελόπη Σταυροπούλου.
