Iστορίες από το Δάσος της Βιέννης του Έντεν Φον Χόρβατ.
Γράφει η Βίβιαν Μητσάκου
Το έργο “Ιστορίες από το Δάσος της Βιέννης” θεωρείται το σημαντικότερο του Ούγγρου δραματουργού Έντεν Φον Χόρβατ. Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Βερολίνο στις 2 Νοεμβρίου 1931 και χάρισε στον νεαρό συγγραφέα το βραβείο Κάιστ. Δυστυχώς έφυγε νέος, σε ηλικία μόλις 37 ετών από ένα δένδρο που έπεσε και τον καταπλάκωσε, ενώ περπατούσε σε ένα δρόμο στο Παρίσι.
Ηθογράφησε με τόλμη τις σχέσεις απλών ανθρώπων. Την φτώχεια τους, την ανεργία, τις μικρές, πονηρές πλεκτάνες τους για επιβίωση, τον ανεκπλήρωτο έρωτα, τον πληρωμένο έρωτα. Bασικός άξονας είναι οι πανάρχαιες αρχετυπικές σχέσεις των ανθρώπων.
Βιέννη 1931. Oι επιπτώσεις του Α Παγκοσμίου πολέμου είναι εμφανείς στην καθημερινότητα των ηρώων μας. «Αυτών των ηρώων που δεν είναι ούτε καλοί, ούτε κακοί, απλώς μικροί και φθηνοί.΄Aρα χωρίς ελπίδα» όπως αναφέρει και ο Χόρβατ. Ζουν σε μια φτωχογειτονιά της Βιέννης. Βιεννέζοι και Πρώσοι ακροβατούν ανάμεσα στο τραγικό και στο γελοίο, την ηθική και την αμαρτία, την κακία και την καλοσύνη. Μια κοινωνία στα όρια της παραφροσύνης. Το ένστικτο για ζωή τους ωθεί σε πράξεις ακραίες. Μια κοινωνία που εστιάζει στην ανάγκη της επιβίωσης και εθελοτυφλεί μπροστά στον επερχόμενο κίνδυνο του ναζισμού που βρίσκεται προ των πυλών. Πιστεύουν στο Θεό από συνήθεια και δέχονται τον φασισμό από άγνοια, αδιαφορία και αμάθεια. Σιγοτραγουδούν τραγούδια που ίσως δεν αντιλαμβάνονται την έννοια των λέξεων, την έννοια των συνθημάτων που διαδίδουν.
«Τίποτα δεν μας δίνει τόσο την αίσθηση του απείρου, όσο η βλακεία». Μονολογεί η νεαρή ηθοποιός, εισάγοντάς μας στην υπόθεση του έργου. Η βλακεία που συνοδεύει την αμορφωσιά, την θρησκοληψία, τον συντηρητισμό, την ημιμάθεια, την αδιαφορία, τον ατομικισμό και φυσικά τον φασισμό.
Πάντα αισθάνομαι ένα δέος όταν βρίσκομαι στο υπόγειο του Κουν. Στο Θέατρο Τέχνης. Ένας ιερός ναός της τέχνης. Θυμάμαι τον Κάρολο Κουν κάθε μέρα, να ανηφορίζει την Σταδίου το μεσημέρι, ενώ εγώ τελείωνα την δουλειά. Τον χαιρετούσα δειλά και πάντα μου ανταπέδιδε με ευγένεια τον χαιρετισμό. Για χρόνια.
Η πολυσυζητημένη παράσταση «Ιστορίες από το Δάσος της Βιέννης» έκανε πρεμιέρα την Παρασκευή 21 Φεβρουαρίου.
Η Μαριάννα Κάλμπαρη σκηνοθέτησε με την βοήθεια του θιάσου με αριστοτεχνικό τρόπο το αριστούργημα του Χόρβατ. Μια μοντέρνα σκηνοθεσία, με μια φρέσκια πνοή και με ζωντανή μουσική επί σκηνής. Η σκηνοθεσία της μοιάζει με «φούγκα» στην μουσική (γόνιμη σύμμειξη στοιχείων από διαφορετικά φωνητικά). Το μεγάλο αβαντάζ της φυσικά είναι ο δεκαεξαμελής θίασος εκλεκτών, ταλαντούχων ηθοποιών.
Τα σκηνικά της Χριστίνας Κάλμπαρη είναι ξύλινοι πάγκοι που μετατοπίζονται από τους ηθοποιούς ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε σκηνής. Σκηνές που ενώνονται μεταξύ τους με μία λιτή ανακοίνωση από την νεαρή ηθοποιό, δίνοντας έναν τίτλο για να μας εισαγάγει στην επόμενη ιστορία. Σαν κινηματογραφικά σεκάνς.
Τα κοστούμια υπογράφει η Ιφιγένεια Νταουντάκη. Οι ωραίοι φωτισμοί ανήκουν στην Στέλλα Κάλτσου.
Η ρομαντική και αθώα Μαριάννε (Κωνσταντίνα Τάκαλου) εργάζεται στο μαγαζί του πατέρα της (Νίκος Χατζόπουλος), πουλώντας κούκλες. Οι δουλειές δεν πάνε καλά. Εκεί στις όχθες του Δούναβη, θα αρραβωνιαζόταν τον αδιάφορο για αυτήν χασάπη Όσκαρ (Νικόλας Χανακούλας). Έναν αρραβώνα που της επέβαλε ο πατέρας της θεωρώντας με τα δικά του μέτρα και σταθμά ότι θα είναι ευτυχισμένη. Ότι θα ζήσει πλούσια. Αυτή όμως ερωτεύεται παράφορα τον πανούργο τυχοδιώκτη και φανατικό θαμώνα του ιπποδρόμου Άλφρεντ (Νίκος Αλεξίου), ο οποίος συζεί με την πανέξυπνη ψιλικατζού (Ιωάννα Μαυρέα), την οποία εκμεταλλεύεται οικονομικά.Η Μαριάννε τον ερωτεύεται παράφορα, κάνει την επανάστασή της, εγκαταλείπει το σπίτι της και τον ακολουθεί σε ένα δρόμο που πιστεύει ότι θα της χαρίσει την πολύτιμη ευτυχία που ψάχνει. Η ζωή της δείχνει ένα ανελέητο πρόσωπο και όταν έρχεται αντιμέτωπη με την σκληρή πραγματικότητα, βρίσκεται μόνη, έχοντας ένα παιδί που δεν μπορεί να αναθρέψει.
Πίσω από μια διάφανη κουρτίνα η Μαρίνα Χρονοπούλου στο πιάνο μας χαρίζει κάποια από τα ωραιότερα κομμάτια του Στράους. «Ο γαλάζιος Δούναβης», «Οι ιστορίες από το δάσος της Βιέννης».
Η Κωνσταντίνα Τάκαλου είναι η ευαίσθητη, εύθραυστη, ονειροπόλα, ευκολόπιστη και ρομαντική Μαριάννε. Δίνει ένα πραγματικό ρεσιτάλ ηθοποιίας, περπατώντας πάνω σε ένα τεντωμένο σκοινί και ακροβατεί μεταξύ ρομαντισμού και ρεαλισμού, μεταξύ ονείρου και σκληρής πραγματικότητας. Επαναλαμβάνει τις ίδιες πράξεις και όταν ήταν στο σπίτι του πατέρα της και όταν συζεί με τον αγαπημένο της, γιατί στην ουσία άλλαξε το πρόσωπο του «αφεντικού». Η ζωή της παραμένει το ίδιο αδιάφορη, τραγική και σκληρή . Μια ακόμη μοναδική ερμηνεία της υπέροχης ηθοποιού μας.
Ο Νίκος Αλεξίου, ο νεαρός τεμπέλης, κουτοπόνηρος, κατεργάρης, όμορφος Άλφρεντ έχει μια δυναμική ερμηνεία. Πειστικότατος και καίριος.
Η Ιωάννα Μαυρέα είναι η πληθωρική σε ερμηνεία και παμπόνηρη ψιλικατζού, που ξέρει να ζήσει την ζωή της, χρησιμοποιώντας το χρήμα που διαθέτει. Ζει για τις εφήμερες απολαύσεις. Μπλεγμένη και αυτή στις μικροαπάτες κυνηγώντας το χρήμα. Δείχνει όμως μια δυνατή ευαισθησία όταν προσπαθεί να μεταπείσει τον πατέρα της Μαριάννε να δεχθεί να βοηθήσει το παιδί του.
Ο Νίκος Χατζόπουλος είναι ο πατέρα της Μαριάννε. Δύστροπος, χωρίς έλεος για το παιδί του. Μορφή αρχαίας τραγωδίας. Ένα θύμα και αυτός των κοινωνικών συνθηκών της εποχής του. Έχει μια στιβαρή παρουσία και μία ερμηνεία με βαρύτητα.
Ο Νικόλας Χανακούλας είναι ο αρραβωνιαστικό της Μαριάννε, ο χασάπης, Όσκαρ. Ο ερωτευμένος Όσκαρ. Ντροπαλός, συναισθηματικά ανώριμος. Δεν μπορεί να ακολουθεί την καρδιά του και εγκλωβίζεται στα «πρέπει» της κοινωνίας. Πειστικότατος και καίριος.
Η Σμαράγδα Σμυρναίου είναι η γιαγιά του Άλφρεντ. Μια γυναίκα αδίστακτη, σκληρή ρεαλίστρια. Μια γυναίκα που φορά μια ανατριχιαστική μάσκα. Σκέφτεται και συμπεριφέρεται άσπλαχνα. Εντυπωσιακή ερμηνεία.
Η Κατερίνα Λυπηρίδου είναι η μητέρα του Άλφρεντ, μία γυναίκα πονεμένη, ευαίσθητη. Το άκρως αντίθετο από την μητέρα της. Μάνα και κόρη, ένα δίδυμο εντελώς αντίθετης νοοτροπίας, συμπεριφοράς και εκφοράς συναισθημάτων. Ηρωίδα ηπίων τόνων με σκηνική άνεση.
Διακρίνεται για την ερμηνεία του στον ρόλο του τεμπελάκου φοιτητή και μετέπειτα φίλο των ναζί ο Βασίλης Μαγουλιώτης. Δεν εργάζεται, κατηγορεί τους άλλους και ειδικά τους Εβραίους, για την κατάσταση της χώρας και την δική του. Έχει μία δυναμική εμφάνιση που ξεχωρίζει και υπόσχεται πολλά για το μέλλον.
Ο Θοδωρής Γράμψας είναι ο ίλαρχος που με σθεναρή ερμηνεία και υποκριτική άνεση, προσπαθεί να κρατήσει τις ισορροπίες. Έχει την στόφα μεγάλου ηθοποιού.
Οι «Ιστορίες τους Δάσους της Βέννης» είναι μια καλοδουλεμένη παράσταση, με αριστοτεχνική σκηνοθεσία και υπέροχες ερμηνείες. Φαίνεται τρομακτικά επίκαιρη. Δυστυχώς δεν μαθαίνουμε από την ιστορία και αυτή τείνει πάντα να επαναλαμβάνεται. Δύο ώρες που σε καθηλώνουν και δεν σε κουράζουν καθόλου. Μια πολύ αξιόλογη παράσταση που μου άρεσε πάρα πολύ. Χαρείτε την!
Ταυτότητα Παράστασης:
Μετάφραση: Γιώργος Δεπάστας
Σκηνοθεσία: Μαριάννα Κάλμπαρη με τη συνεργασία του θιάσου | Βοηθός σκηνοθέτη: Μαριλένα Μόσχου
Δραματολόγος παράστασης: Έλενα Τριανταφυλλοπούλου
Σκηνικά: Χριστίνα Κάλμπαρη
Κοστούμια: Ιφιγένεια Νταουντάκη
Μουσική Επιμέλεια: Μαρίνα Χρονοπούλου – Μαριάννα Κάλμπαρη
Φωτισμοί: Στέλλα Κάλτσου
Βοηθός σκηνογράφου: Σοφία Αρβανίτη-Φλώρου
Φωτογραφίες: Μυρτώ Αποστολίδου
Πρωταγωνιστούν (αλφαβητικά):
Νίκος Αλεξίου, Θόδωρος Γράμψας, Δημήτρης Δεγαΐτης, Κατερίνα Λυπηρίδου, Βασίλης Μαγουλιώτης, Ιωάννα Μαυρέα, Σμαράγδα Σμυρναίου, Κωνσταντίνα Τάκαλου, Νικόλας Χανακούλας, Νίκος Χατζόπουλος.
Στο πιάνο η Μαρίνα Χρονοπούλου
Συμμετέχουν: Μαριλένα Μόσχου και οι μαθητές της Δραματικής Σχολής του Θεάτρου Τέχνης Κωνσταντίνος Καραντζής, Αλέξανδρος Σκουρλέτης, Άννα-Μαρία Παπαϊωάννου, Ματίλντα Τουμπουρού.
Θέατρο Τέχνης – Πεσμαζόγλου