«Όπως πάει το ποτάμι» του Μάρτιν Σέρμαν
Γράφει η Βίβιαν Μητσάκου
To τελευταίο έργο του Μάρτιν Σέρμαν, ( Martin Gerald Sherman) αμερικανού συγγραφέα και σεναριογράφου, γεννημένου το 1938 στην Φιλαδέλφεια των Ηνωμένων Πολιτειών, «Όπως πάει το ποτάμι» (Gently down the stream) παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα σε μετάφραση του Αντώνη Πέρη και σκηνοθεσία του Γιάννη Λεοντάρη στο Θέατρο Σταθμός. Το “Όπως πάει το ποτάμι” γράφτηκε το 2014. Πολλά από τα έργα του Μάρτιν Σέρμαν ασχολούνται με τις διακρίσεις και την περιθωριοποίηση των μειονοτήτων.
Δύο διαφορετικής ηλικίας άνδρες γνωρίζονται μέσω μιας πλατφόρμας νέων γνωριμιών. Ο 62χρονος πιανίστας της τζαζ, Μπο και ο διπολικός 28χρονος δικηγόρος Ρούφους. Ένα απλό ραντεβού για one night stand, εξελίσσεται σε μία τρυφερή ερωτική ιστορία που διαρκεί δεκατρία ολόκληρα χρόνια. Kαι όπως όλες οι ανθρώπινες σχέσεις έχει τα πάνω και τα κάτω της. Κυριαρχεί όμως πάντα η αγάπη, το νοιάξιμο, η τρυφερότητα. Πρόκειται για μια ερωτική ιστορία που ισορροπεί με δεξιοτεχνία ανάμεσα στο χιούμορ, την ενσυναίσθηση, την αγάπη. Δύο άνθρωποι που έχουν πολλά να διδάξουν ο ένας από τον άλλον, παρά την τεράστια διαφορά των γενεών τους.
Ο Μπο έχει την αβεβαιότητα για το αύριο, που προέρχεται από την ηλικία. Φοβάμαι την αρρώστια, την ανημποριά των γηρατειών. Έχει πάψει να πιστεύει στην ευτυχία εξ αιτίας όλων όσων του έχουν συμβεί. Ο Ρούφους σε αντίθεση αρέσκεται να κάνει παρέα με μεγαλύτερους ανθρώπους και διψά να έχει εικόνες από το παρελθόν που λόγω ηλικίας δεν έζησε . Πιστεύει και ψάχνει την ευτυχία με την ζωντάνια και την αισιοδοξία που του δίνουν τα νιάτα του. Περνούν ώρες μαζί βλέποντας τηλεόραση, τρώγοντας ποπ κορν (ιδιαίτερη και πολύ τρυφερή σκηνή). Ο Ρούφους ζητά από τον Μπο να του διηγηθεί το παρελθόν του και βιντεοσκοπεί τις ιστορίες του. Έτσι μέσα από μία ερωτική ιστορία γνωρίζουμε σε flash back τους αγώνες του κινήματος των ομοφυλοφίλων τον περασμένο αιώνα.
Η μικρή κοινωνία που ζούσε ο Μπο τον απορρίπτει και αναγκάζεται να μετακομίσει στο Λονδίνο, όπου ασχολείται με την μουσική. Όμως η απόρριψη, ο εξευτελισμός τον ακολουθούν για όλη του την ζωή.
Και όλα αυτά τα μαθαίνουμε μέσα από μία γιγαντοοθόνη που βρίσκεται στο βάθος της σκηνής, μέσα από την αφήγηση του Μπο και την βιντεοσκόπηση του Ρούφους. Θέατρο και κινηματογράφος σε πλήρη αρμονία και με εκπληκτικά γκρο πλαν στο πρόσωπο του Περικλή Μουστάκη που ενσαρκώνει τον Μπο.
Ο Γιάννη Λεοντάρης σκηνοθετεί και ζωντανεύει στην σκηνή την ερωτική ιστορία του ζευγαριού ρεαλιστικά χωρίς να χρησιμοποιεί αναληθή και πεπερασμένα, στερεότυπα και κλισέ για την gay κοινότητα. Σκηνοθετεί με απλότητα , χρησιμοποιώντας τόσο την θεατρική όσο κι την κινηματογραφική φόρμα.
Τα λιτό σκηνικό, δημιουργία της Μικαέλας Λιακατά είναι ένα σύγχρονο σαλόνι όπου διαδραματίζεται όλη η ιστορία μας. Το καταφύγιο του Μπο.
Ο συγγραφέας σε συνέντευξή του αναφέρει ότι ήθελε να κοιτάξει στην gay ζωή τα τελευταία εκατό χρόνια. Είναι κάτι που προσπαθούσε να γράψει για δεκαετίες και απλώς δεν ήξερε τον τρόπο. Τελικά μια μέρα ο τρόπος για να το κάνει του ήρθε ξαφνικά στο μυαλό του.
«Πιστεύω ότι είναι πολύ σημαντικό να ξέρεις από πού προέρχεσαι και τι προηγήθηκε από το εδώ που βρίσκεσαι σήμερα» συνεχίζει. «Ήθελα να κάνω ότι έκανα με την Ρόουζ. Να κοιτάξω τα τελευταία 100 χρόνια της ζωής κάποιων ανθρώπων. Με την Ρόουζ ήταν για τον Ιουδαϊσμό. Με αυτό μου το έργο για την gay ζωή. Αλλά όπως και με την Ρόουζ δεν πίστευα ότι τα γεγονότα δεν ήταν γνωστά ή προκάλεσαν έκπληξη. Δεν ήξερα ότι πολλά από τα γεγονότα που έγραψα, ήταν άγνωστα σε τόσους πολλούς ανθρώπους της νέας γενιάς, όπως η φωτιά στην Ν.Ορλεάνη το 1973 στο Bar Upstairs Lounge.»
Η παράσταση είναι διανθισμένη με την μουσική της Mabel Mercer, και το πρόσωπό της εμφανίζεται στην οθόνη. Ακούγεται το τραγούδι “He was too good to me”. Η Mabel Mercer την χρονική περίοδο 1940 έως 1960 ήταν πολύ σημαντική για την gay κοινότητα της εποχής. O Μartin Sherman ήταν πιανίστας της Mabel Mercer. Μιλάμε εν πολλοίς για μία αυτοβιογραφία του συγγραφέα.
Απίστευτης ομορφιάς η ερμηνεία του Περικλή Μουστάκη. Τον παρακολουθώ σε όλες του τις εμφανίσεις, τον θεωρώ κορυφαίο ηθοποιό μας. Φέτος όμως ανέβασε πολύ ψηλά τον πήχυ. (υπόδειγμα υποκριτικής που πρέπει να παρακολουθήσουν όλοι οι ηθοποιοί).
Ο Μάνος Καρατζογιάννης είναι ο διπολικός Ρούφους. Αεικίνητος, τρυφερός, με τις μεταπτώσεις στην διάθεση που του προκαλεί η πάθησή του. Δυναμική ερμηνεία με φυσικότητα και ζωντάνια.
H τόσο δεμένη συνύπαρξη των δύο ηθοποιών, Περικλή Μουστάκη και Μάνου Καρατζογιάννη, απογειώνει την παράσταση και οι ερμηνείες τους δείχνουν πόσο πολύ έχουν δουλέψει τους ρόλους τους μέχρι την μικρότερη λεπτομέρεια.
Δροσερός, φρέσκος, απολαυστικός ο Δημήτρης Ροΐδης, το τρίτο πρόσωπο της ιστορίας μας. Ο νεαρός drag performer που επιδρά καταλυτικά στο ζευγάρι.
Από τις καλύτερες παραστάσεις της φετινής σεζόν. Θεματολογία, εξαιρετικές ερμηνείες, υπέροχη μουσική εποχής, διακριτικοί φωτισμοί, όμορφο σκηνικό!
Φεύγοντας από το θέατρο ένιωσα ακριβώς όπως ήθελε ο Martin Gerald Shermaan να νιώσει ο θεατής βλέποντας την παράστασή του και το επισημαίνει τελειώνοντας την συνέντευξή του. Πέρασα ένα όμορφο βράδυ στο θέατρο και έφυγα από την παράσταση σκεπτόμενη πόσο μεγάλες μάχες έχουν δοθεί, για να φθάσουμε εδώ που είμαστε σήμερα και εκτίμησα τις μάχες αυτές. Έφυγα με μια αίσθηση χαράς για τα αποτελέσματα αυτού του αγώνα και έχοντας στο μυαλό μου την σκέψη ότι πρέπει να είμαστε προσεκτικοί για όλες αυτές τις μάχες που μπορεί να έχουμε ακόμη μπροστά μας.
Στο Θέατρο Σταθμός. Καλή σας θέαση
Ταυτότητα Παράστασης
Μετάφραση: Αντώνης Πέρης
Σκηνοθεσία: Γιάννης Λεοντάρης
Σκηνικά-κοστούμια-σχεδιασμός βίντεο: Μικαέλα Λιακατά
Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος
Φωτογραφίες: Νίκος Πανταζάρας
Βοηθός σκηνοθέτη: Κλειώ Παπατζανάκη-Χρυσοβέργη (στο πλαίσιο πρακτικής άσκησης, σε συνεργασία με το Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου
Πελοποννήσου)
Eρμηνεύουν: Περικλής Μουστάκης (Μπο), Μάνος Καρατζογιάννης (Ρούφους), Δημήτρης Ροΐδης (Χάρυ)