Της Βίβιαν Μητσάκου
Λονδίνο 1890. Στο αρχοντικό της Μπέλλας. Mόλις έχει παντρευτεί τον κατά πολύ μεγαλύτερό της Τζακ, πιστεύοντας ότι κοντά του θα βρει αγάπη και σιγουριά. Μένουν στην παλιά βίλα της θείας της- εδώ που εκείνη δολοφονήθηκε πριν αρκετά χρόνια. Ο δολοφόνος δεν βρέθηκε ποτέ, ούτε η συλλογή με τα πολύτιμα διαμάντια της. Η ευτυχία γρήγορα, όμως, την εγκαταλείπει. Η συμπεριφορά του συζύγου αλλάζει. Είναι ένας άλλος άνθρωπος.
Μουντό και παγερό το νέο περιβάλλον της. Στην ατμόσφαιρα αιωρείται τρόμος και φόβος.
Τα βράδια μόνο το φως του γκαζιού που σιγοτρέμει κρατά συντροφιά στην όμορφη Μπέλλα (Τάνια Τρύπη). Μόνη, φοβισμένη, τρομαγμένη, μοιάζει με ένα αγρίμι. Αισθάνεται ότι τρελαίνεται, ακολουθώντας τα χνάρια της μητέρας της. Παγωμάρα, απελπισία κυριεύει την ψυχή της. Τα βήματα που ακούει από τον επάνω όροφο του σπιτιού, όταν ο σύζυγός της Τζακ (Στέφανος Κυριακίδης) λείπει είναι αληθινά ή αποκύημα της ταραγμένης προσωπικότητάς της; Δεν θυμάται αρκετά πράγματα. Αντικείμενα, λογαριασμοί εξαφανίζονται ως δια μαγείας. Ναι, είναι σίγουρη ότι κάτι δεν πάει καλά με την ίδια. Κάτι σοβαρό της συμβαίνει, μέχρι την ημέρα που ο επιθεωρητής Ραφ (Παναγιώτης Πετράκης) της χτυπά την πόρτα. Η ψυχολογία της σιγά-σιγά αλλάζει. Το κουβάρι ξετυλίγεται, το πέπλο μυστηρίου απομακρύνεται από τα μάτια της. Βλέπει καθαρά, ανακαλύπτει τι της συμβαίνει.
Το έργο γράφτηκε το 1938 από τον Βρετανό συγγραφέα Πάτρικ Χάμιλτον. (17 Μαρτίου 1904 – 23 Σεπτεμβρίου 1962). Κάποια από τα θεατρικά έργα που τον έκαναν ιδιαίτερα γνωστό και πλούσιο από σχετικά μικρή ηλικία, ήταν τα Gas Light, Rope και The Duke in Darkness. Ένα τρομακτικό ατύχημα τον παραμόρφωσε. Όταν η καριέρα του άρχισε να φθίνει οδηγήθηκε σε μελαγχολία και τελικά απεβίωσε πρόωρα.
Το Φως του Γκαζιού είναι ένα ψυχολογικό θρίλερ και ακολουθεί την παράδοση των σπουδαίων θρίλερ του Άλφρεντ Χίτσκοκ και της Άγκαθα Κρίστι. Στην Ελλάδα έχει ξαναπαιχτεί αρκετές φορές με μεγάλες πρωταγωνίστριές μας. Πρώτη η Μαρίκα Κοτοπούλη και ακολούθησαν οι Κατερίνα Ανδρεάδη, η Αντιγόνη Βαλάκου, η Μίρκα Παπακωνσταντίνου, η Κάκια Αναλυτή και η Βάσια Παναγοπούλου. Και φυσικά έχει κάνει και μία λαμπρή πορεία στον κινηματογράφο, το 1944, αποσπώντας επτά βραβεία Όσκαρ με την Ίνγκριντ Μπέργμαν, τον Σαρλ Μπουαγέ και τον Τζόζεφ Κότερν σε σκηνοθεσία Τζωρτζ Κιούκορ με τον τίτλο “Gaslight”.
Ο όρος Gaslighting είναι ένας όρος γνωστός στην ψυχιατρική και στην ψυχολογία. Είναι μία μέθοδος που συχνά χρησιμοποιείται από ανθρώπους ψυχοπαθείς ή ναρκισσιστές. Είναι μια μορφή χειραγώγησης που προσπαθεί να βάλει υποψίες σε έναν άνθρωπο (υποψήφιο θύμα) και να το κάνει να αμφισβητήσει την ίδια του την μνήμη, την λογική του, να αποσταθεροποιήσει το ίδιο το άτομο και να καταστρέψει την αντίληψη της πραγματικότητας του. Να πιστεύει ότι η αλήθεια είναι ψέμα και το ψέμα είναι αλήθεια. Συναντάται συχνά σαν ψυχιατρικός όρος και σε περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας κατά των γυναικών.
Ο Αλέξανδρος Κοέν έχει κάνει την μετάφραση και την σκηνοθεσία στο έργο. Μία ενδιαφέρουσα μετάφραση με ωραίο και μεστό λόγο. Απρόοπτο και διαφορετικό το τέλος της παράστασης από το τέλος του βιβλίου. Η σκηνοθεσία του έχει δώσει βαρύτητα στην ψυχολογική κατάσταση της πρωταγωνίστριας. Παρουσιάζει ένα δυνατό θρίλερ χωρίς πομπώδεις σκηνές τρόμου. Πράγματι πολύ ενδιαφέρουσα η σκηνοθετική του ματιά.
Οι φωτισμοί του Αλέξανδρου Αλεξάνδρου εντυπωσιακοί, εντείνουν το μυστήριο και την αγωνία μας.
Τα σκηνικά της Χριστίνας Κωστέα μάς παραπέμπουν σε μία αριστοκρατική έπαυλη βικτωριανής εποχής. Βαριά επίπλωση, μακριές βελούδινες κουρτίνες, πολύτιμα σκεύη και πανάκριβοι πίνακες στολίζουν το σαλόνι.
Τα κοστούμια της ιδίας, όμορφα, πολυτελή μας μεταφέρουν στην εποχή που διαδραματίζεται η παράστασή μας. Yπέροχος ο συνδυασμός χρωμάτων.
Ο συγγραφέας θίγει το θέμα της επιβολής εξουσίας . Στην συγκεκριμένη περίπτωση του συζύγου προς την γυναίκα του.
Στο έργο του «1984», που φέτος έγινε πασίγνωστο, μετά το ανέβασμά του σε αθηναϊκή σκηνή, ο Όργουελ αναφέρει «Αληθινή δύναμη δεν είναι η δύναμη πάνω στα πράγματα, αλλά πάνω στους ανθρώπους. Δύναμη είναι να κομματιάζεις το ανθρώπινο μυαλό και να το ξανασυναρμολογείς δίνοντάς του το σχήμα που επιθυμείς». Αυτό ακριβώς κάνει και ο σύζυγος. Με τον φόβο που προκαλεί, σημαδεύει κατ’ ευθείαν στο μυαλό της Μπέλλας. Την κάνει άβουλη και υποχείριό του. Την κάνει να αμφιβάλλει για την ψυχική της υγεία.
Και οι τέσσερις ηθοποιοί δείχουν ότι έχουν «δουλέψει» πολύ τις ερμηνείες του.
Η Τάνια Τρύπη, που την έχουμε δει και θαυμάσει σε εντελώς διαφορετικούς ρόλους έχει μία εκπληκτική ερμηνεία. Ευάλωτη, σαστισμένη, καταπιεσμένη, κακοποιημένη, αδύναμη, χαμένη. Ας μην ξεχνάμε ότι έχει να αναμετρηθεί σε ρόλο που έχουν παίξει μεγάλες πρωταγωνίστριες του θεάτρου μας και η σύγκριση είναι αναπόφευκτη. Τόλμησε όμως να αναλάβει ένα δύσκολο ρόλο και μας εξέπληξε ευχάριστα με τις δυνατότητές της και την ερμηνευτική της δεινότητα. Μας γοήτευσε.
Ο Στέφανος Κυριακίδης, στο ρόλο του συζύγου, πιστεύει ότι είναι ο κυρίαρχος του παιχνιδιού, μέχρι την στιγμή που γίνεται ο ίδιος θύμα. Αδίστακτος, εριστικός. Έμπειρος, ικανότατος ηθοποιός ξέρει πώς να σταθεί άνετα στην σκηνή και να αποσπάσει τα θερμά συγχαρητήριά μας. Άλλος ένας ρόλος που του «ταίριαζε γάντι» και τον ερμήνευσε υπέροχα.
Έκπληξη η ερμηνεία του Παναγιώτη Πετράκη στο ρόλο του επιθεωρητή Ραφ. Άνετος στην σκηνή. Άρτιος υποκριτικά. Σοβαρός και απολαυστικός. Με γοήτευσε. Συγχρόνως με κάποιες ατάκες του κατά την ανάκριση, προκάλεσε το γέλιο μας που πράγματι χρειαζόμασταν. Μου άρεσε ιδιαίτερα και έδωσε μία «δυνατή ώθηση» στην παράσταση.
Στο ρόλο της καλοσυνάτης, διακριτικής και πιστής υπηρέτριας Νάνσυ, η καλή μας ηθοποιός Αλίκη Μπομποτά, προκάλεσε το ενδιαφέρον μας με την πολύ καλή ερμηνεία και παρουσία της.
Η νεαρή Μελίνα Βαμβακά σαν Ελίζαμπεθ, έπαιξε με μπρίο και νεανική ορμή.
Μια πολύ αξιόλογη παράσταση, που μου άρεσε ιδιαίτερα και σας συνιστώ να μην την χάσετε. Στο ιστορικό και αγαπημένο θέατρο Βεάκη μέχρι τέλος Μαίου.
Ταυτότητα Παράστασης
Το φως του γκαζιού
Μετάφραση-Σκηνοθεσία: Αλέξανδρος Κοέν
Σκηνικά-Κοστούμια: Χριστίνα Κωστέα
Φωτισμοί: Αλέξανδρος Αλεξάνδρου
Βοηθός σκηνοθέτη: Τίφανη Δανιήλ
Φωτογραφίες: Νικόλας Κομίνης
Δημόσιες σχέσεις – προβολή: Μαργαρίτα Δρούτσα
Πρωταγωνιστούν
Στέφανος Κυριακίδης (Τζακ),
Τάνια Τρύπη (Μπέλλα),
Παναγιώτης Πετράκης (Ραφ),
Αλίκη Μπομποτά (Νάνσυ)
Μελίνα Βαμβακά (Ελίζαμπεθ)
Θέατρο Βεάκη
Στουρνάρη 32
• Τηλέφωνο: 210 5223522
• Παραστάσεις: Κάθε Σάββατο στις 21.00 και Κυριακή στις 20.00
• Τιμή εισιτηρίου: Γενική είσοδος 16 ευρώ. Ανέργων, φοιτητικό, παιδικό, ΑΜΕΑ 12 ευρώ
• Διάρκεια παράστασης: 90 λεπτά (Χωρίς διάλειμμα)