«Πόλη» της Λούλας Αναγνωστάκη
Γράφει η Βίβιαν Μητσάκου
Η «Πόλη» της σημαντικής Λούλας Αναγνωστάκη ανήκει στην τριλογία της Πόλης (Διανυκτέρευση, Παρέλαση, Πόλη). Η Λούλα Αναγνωστάκη, γεννημένη στην Θεσσαλονίκη, εμφανίστηκε στο θέατρο το 1965 με την τριλογία της Πόλης που παρουσίασε σε ενιαία παράσταση στο Θέατρο Τέχνης ο Κάρολος Κουν. Η Τριλογία εκδόθηκε σε βιβλίο το 1974. Είναι μια από τις πιο γνωστές και αξιόλογες εκπροσώπους της δεύτερης μεταπολεμικής γενιά λογοτεχνών. Το εμβληματικό της μονόπρακτο «Η ΠΟΛΗ» είναι διαχρονικό και φαντάζει πιο επίκαιρο από ποτέ.
Χώρος δράσης της ιστορίας μας είναι ένα διαμέρισμα στο κέντρο της πόλης, μιας πόλης που το ζευγάρι μετακόμισε πρόσφατα. Η Ελισάβετ (Βάνα Πεφάνη) και ο Κίμωνας (Βασίλης Αφεντούλης). Οι δύο σύζυγοι μοιάζει να έχουν μία προβληματική σχέση. Κάθε επικοινωνία έχει πάψει να υφίσταται μεταξύ τους. Στην Ελισάβετ αρέσει να «χάνεται» στους δρόμους της πόλης. Να προσπαθεί να ανακαλύψει κτίρια και δρόμους που έζησε στην εφηβεία της. Γιατί αυτή η πόλη είναι η πατρίδα της, όπως ισχυρίζεται. Πονά στην σχέση της με τον σύζυγό της, που την παραμελεί και δεν την υπολογίζει, όπως η ίδια πιστεύει. Αντιθέτως ο Κίμωνας βρίσκει συνέχεια δικαιολογίες να μένει στο σπίτι. Εφηβεία, νεανικοί έρωτες έρχονται στην σκέψη της Ελισάβετ και βρίσκει δικαιολογίες να καλεί στο σπίτι άγνωστους γείτονες τους οποίους παγιδεύει σε ένα ερωτικό παιχνίδι. Αυτή την φορά καλεί στο σπίτι τον φωτογράφο της γειτονιάς, (Ένκε Φεζολλάρι), ο οποίος νιώθει εγκλωβισμένος μένοντας στο σπίτι με τις αδελφές του. Οι πελάτες του στο φωτογραφείο του ζητούν να τους φωτογραφίσει σε στάσεις πεθαμένων. Γεγονός που τον κάνει να υποφέρει. Εντυπωσιάζεται από την προσωπικότητα και την δυστυχία που υπάρχει στην ζωή της Ελισάβετ. Αλλά τα γεγονότα παίρνουν διαφορετική τροπή.
Διαταραγμένες σχέσεις, αδυναμία επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων, αποξένωση, η εισβολή του έξω κόσμου στον ήδη διαταραγμένο κόσμο των ηρώων μας, φόβος και αβεβαιότητα για το σήμερα, αγωνία για το τι επιφυλάσσει το αύριο, οι πληγές που άφησε ο εμφύλιος, συνθέτουν το περιβάλλον που ζουν τα πρόσωπα του έργου.
Οι ήρωές μας είναι απλοί, καθημερινοί άνθρωποι. Άνθρωποι της διπλανής μας πόρτας που υπομένουν στωικά τις αλλαγές της καθημερινότητάς τους και ζουν την αλλαγή της ιστορίας απομονωμένοι σε διαμερίσματα-σύγχρονες φυλακές. Το υπέροχο αυτό μονόπρακτο φαντάζει τρομακτικά επίκαιρο στην σημερινή εποχή. Τα ίδια αισθήματα, η ίδια αγωνία τότε και τώρα δυστυχώς.
Ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Ένκε Φεζολλάρι αναφέρει χαρακτηριστικά στο σκηνοθετικό του σημείωμα «Η πόλη νοσεί, τα ιερά και τα όσια έχουν καταρρεύσει, στις σύγχρονες Πόλεις τα βλέμματα είναι αποστασιοποιημένα, οι κάτοικοι στερημένοι , αποσιωπούν, φόβος και απόγνωση, η βία έχει ποτίσει τους κατοίκους, η Πόλη όχι μόνο θα σ ακολουθεί που λέει ο Καβάφης αλλά θα τραφεί από τη σάρκα σου, θα εισβάλλει και θα σε μετατρέψει σε Τέρας. Πώς να νικήσεις την μοναξιά σου, το υπαρξιακό κενό, πως να αφήσεις την κραυγή σου σε ένα κόσμο αποστειρωμένο, σε έναν κόσμο που ο ”Θεός” λείπει; Οι Πόλεις δεν φλέγονται στο τέλος του έργου όπως σημειώνει η Λούλα, γιατί έχουν ήδη καεί .. και εμείς στις στάχτες της, εναπομείναντες μιας δυστοπίας που μας συμπεριλαμβάνει ως τους αποτυχημένους αυτής της ζωής να πορευόμαστε σε μια κοιλάδα απολεσθέντων στιγμών ευτυχίας και ονείρων, αναζητώντας την αθωότητα σε ένα ήδη καμένο Κόσμο χωρίς επιστροφή.»
Το σκηνικό του Γιώργου Λυντζέρη στο υπόγειο του Ιδρύματος Μ.Κακογιάννης μοιάζει με βομβαρδισμένο τοπίο. Σκόρπια αντικείμενα μάχης, πυρομαχικά, βαρέλια, μας προετοιμάζουν για την μάχη μεταξύ των ανθρώπων που θα παρακολουθήσουμε. Μια ψυχολογική μάχη μέχρι τελικής πτώσεως.
Οι τρεις ήρωες μας παρουσιάζονται φορώντας στρατιωτικές στολές, δημιουργίες της Μάγδας Καλορίτη, όπως και όλα τα καλαίσθητα κοστούμια που βλέπουμε στην συνέχεια. Δυνατή μουσική που μοιάζει με τραγούδι θανάτου, πόνου και απελπισίας ακούγεται στην αίθουσα στην αρχή της παράστασης. Εξαιρετική η επιλογή μουσικής στην διάρκεια της παράστασης. Διακριτικοί οι φωτισμοί!
Ο Ένκε Φεζολλάρι μετά την επιτυχημένη σκηνοθεσία του στην «Παρέλαση» και έχοντας μελετήσει σε βάθος την γραφή της Λούλας Αναγνωστάκη, διεισδύει με τρόπο συγκλονιστικό στο κείμενο και μας κοινωνεί τα πολυεπίπεδα νοήματα του έργου της Λούλας Αναγνωστάκη.
Η Ελισάβετ της Βάνας Πεφάνη είναι φοβισμένη, ανασφαλής, λυπημένη και σαρκαστική. Η Βάνα Πεφάνη χτίζει με μαεστρία τον ρόλο της Ελισάβετ και εμείς παρακολουθούμε ένα ρεσιτάλ ερμηνείας από μία μεγάλη ηθοποιό. Μια μοναδική Βάνα Πεφάνη σε μία από τις συγκλονιστικότερες ερμηνείες της. Οι κινήσεις της, οι εκφράσεις του προσώπου της, η υποκριτική της αξιοσύνη, συγκλονίζουν τον θεατή.
Ο Βασίλης Αφεντούλης, ο σύζυγος, με μια καλοζυγισμένη ερμηνεία με σκηνική άνεση και ερμηνευτική βαρύτητα.
Ο πολυσχιδής Ένκε Φεζολλάρι, ο φωτογράφος του ισογείου, είναι πειστικότατος, καίριος με μία σαρωτική ερμηνεία.
«Η Πόλη» της Λούλας Αναγνωστάκη σε σκηνοθεσία Ένκε Φεζολλάρι, είναι μία εξαιρετική παράσταση που σε καθηλώνει, με την ευρηματική σκηνοθεσία, και με ερμηνείες που αξίζουν θεατρικά βραβεία.
Ταυτότητα Παράστασης
Σκηνοθεσία: ΈνκεΦεζολλάρι
Σκηνικά: Γιώργος Λυντζέρης
Κοστούμια: Μάγδα Καλορίτη
Φωτισμοί: Σεμίνα Παπαλεξανδροπούλου
Δραματολόγος: Ναταλί Μηνιώτη
Ειδική σύμβουλος : Βίκυ Μαντέλη
Φωτογράφος: Γιώτα Εφραιμίδου