«Η Κληρονομιά» του Μαριβώ
Γράφει η Βίβιαν Μητσάκου
Τον περασμένο Φεβρουάριο η παράσταση «Η Κληρονομιά» του Μαριβώ, πρόλαβε να παρουσιαστεί για δύο μόνο ημέρες στο θεατρικό κοινό στο Από Μηχανής Θέατρο, πριν κλείσουν τα θέατρα. Δεν μπόρεσα να παρακολουθήσω ζωντανά την παράσταση. Είχα όμως την χαρά να την παρακολουθήσω την τελευταία Κυριακή του Φεβρουαρίου σε on demand προβολή. Όπως ανέφερε στον πρόλογό του στην on demand προβολή της παράστασης ο σκηνοθέτης Γιάννης Νταλιάνης «η προοπτική να βρεθούμε και πάλι μαζί, έστω και με αυτόν τον τρόπο, μας γέμισαν με δύναμη, εξελίξαμε την παράσταση προσθέσαμε και κινηματογραφικές πινελιές για ένα καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα». Και πράγματι το αποτέλεσμα ήταν εκπληκτικό. Φυσικά τίποτα δεν μπορεί να αντικαταστήσει την μαγεία του πραγματικού, του ζωντανού θεάτρου. Το δέσιμο ηθοποιών και κοινού. Το ζωντανό χειροκρότημα.
Ο Πιέρ Καρλέ ντε Σαμπλαίν ντε Μαριβώ, πιο γνωστός ως Μαριβώ, (1688 -1763), ήταν δημοσιογράφος, μυθιστοριογράφος, αλλά πρωτίστως θεατρικός συγγραφέας της εποχής του Διαφωτισμού. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους Γάλλους θεατρικούς συγγραφείς του 18ου αιώνα, έχοντας γράψει πολυάριθμες κωμωδίες. Τα σημαντικότερα έργα του είναι Ο θρίαμβος του έρωτα, το Παιχνίδι του έρωτα και της τύχης, οι Ψευδείς εξομολογήσεις , η Κληρονομιά. Ο Μαριβώ έγραψε την Κληρονομιά το 1736, έχοντας χάσει λίγα χρόνια πριν όλη του την περιουσία σε μία οικονομική κρίση που είχε οδηγήσει και στην κατάρρευση της Τράπεζας της Γαλλίας.
Στα έργα του μιλούσε για τον έρωτα και όπως είχε δηλώσει ο ίδιος «Αναζήτησα μέσα στην ανθρώπινη καρδιά όλες τις διαφορετικές κρυψώνες όπου θα μπορούσε να κρύβεται η αγάπη, όταν φοβάται να εκδηλωθεί και καθεμιά από τις κωμωδίες μου έχει σαν στόχο να την φανερώσει από την κρυψώνα της»
Μια Κληρονομιά ανατρέπει τις ζωές των ηρώων μας. Μια Κληρονομιά που αντί να γεμίσει χαρά τους κληρονόμους, θέτει όρους και διλήμματα στους αποδέκτες της. Τρία ζευγάρια, τρεις διαφορετικές κοινωνικές τάξεις στην Γαλλία του 18ου αιώνα. Ο Μαρκήσιος (Νίκος Νίκας) αγαπά κρυφά την Κόμισα (Μαριλίτα Λαμπροπούλου), που μόλις έχασε τον αγαπημένο της σύζυγο. Η Ορτάνς (Παρή Τρίκα) αγαπά τον Ιππότη (Γιάννης Σοφολόγης), αλλά επιθυμεί και την κληρονομιά. Οι δύο υπηρέτες Λιζέτ (Μπίλιω Μαρνέλη) και Λεπίν (Γιώργος Πατεράκης) κινούνται για τα δικά τους συμφέροντα. Η Ορτάνς, συμφεροντολόγα και ερωτευμένη κινεί τα νήματα, παροτρύνοντας τον Λεπίν να βοηθήσει στον γάμο του κυρίου του και την πραγματοποίηση ερωτικού δεσμού του με την Λιζέτ, η οποία με την σειρά της τονίζει στην ανυποψίαστη μέχρι τότε Κόμισσα την δυνατότητα ενός γάμουτης. Ένα ερωτικό γαϊτανάκι, με πολλά απρόοπτα, με σπαρταριστούς διαλόγους, συνεχείς ανατροπές, σασπένς, συμμαχίες να συνάπτονται και ανατρέπονται είναι η Κληρονομιά, που θα την χαρακτηρίζαμε «Κωμωδία ερωτικών αποστάσεων», όπως τονίζει και ο σκηνοθέτης.
Ακούγοντας τις πρώτες λέξεις της παράστασης “Σας παρακαλώ τηρήστε τις αποστάσεις. Δεν πρέπει να μας δουν μαζί” της Ορτάνς στον ερωτευμένο Ιππότη της, μας θυμίζει την σημερινή εποχή. Ο έρωτας αναμετράται με το χρήμα σε μια εποχή οικονομικής κρίσης και με την επιδημία της πανούκλας να μην έχει τελειώσει ακόμη. Θα μπορέσει ο έρωτας να νικήσει το τεράστιο χρηματικό ποσό της κληρονομιάς; Ένας έρωτας που στον κόσμο του Μαριβώ δυσκολεύεται πάντα να εκφραστεί απερίφραστα γιατί εκτός από τα όποια εξωτερικά εμπόδια, υψώνεται μπροστά του ο εγωισμός, η δειλία, και ο φόβος να ξανοιχτούμε στον ωκεανό των συναισθημάτων.
Έπιπλα κλασικά, όμορφα συνδυασμένα με μοντέρνα, ανθισμένες κρεμαστές γλάστρες, ένα ζευγάρι παπαγαλάκια σε δύο κλουβιά, ένα γραφείο και όμορφες κόκκινες πινελιές (κόκκινα μαξιλάρια, κόκκινη ομπρέλα) δημιουργούν ένα εξαιρετικής ομορφιάς, πλούσιο σκηνικό, το οποίο υπογράφει η Άρτεμις Φλέσσα. Πραγματικά εντυπωσιακό στην μικρή οθόνη του laptop. Σκεφτόμουν πόσο ομορφότερο θα ήταν να το βλέπεις ζωντανά στην σκηνή του θεάτρου. Τα πορτρέτα του Κόμη και της Κόμισας κοσμούν το σαλόνι. Όταν εμφανίζεται η δυνατότητα ενός νέου γάμου για την Κόμισα, εξαφανίζεται το πορτρέτο του Κόμη από το σαλόνι. Τα κοστούμια εποχής, τα κρινολίνα, μας μεταφέρουν στα σαλόνια που αγαπούσε να βρίσκεται ο Μαριβώ. Προσεγμένα μέχρι την τελευταία λεπτομέρειά τους. Το στυλό με το κόκκινο πούπουλο της Μαρκησίας, θαυμάσια πινελιά! Δημιουργίες της Άρτεμις Φλέσσα. Η μουσική του Κώστα Λώλου που ντύνει την παράσταση είναι θεσπέσια και σε ταξιδεύει. Γοητευτικός και ο ήχος της φυσαρμόνικας που ακούγεται. Καλαίσθητοι οι φωτισμοί του Γιώργου Αγιαννίτη. Εξεζητημένες οι κομμώσεις της Σοφίας Σπυροπούλου. Υπέροχο το μακιγιάζ της Χρύσας Ράικου.
Ο σκηνοθέτης Γιάννης Νταλιάνης, έχοντας στα χέρια του την εξαιρετική και ρέουσα μετάφραση του Ανδρέα Στάικου δημιουργεί μια ποιητική, ατμοσφαιρική παράσταση. Η αίσθηση της πολυτέλειας και της χλιδής στο σαλόνι της Κόμισας είναι εμφανής. Αποσπά από κάθε ήρωα μας τις λεπτές διακυμάνσεις της προσωπικότητάς τους και καταφέρνει να δώσει φρεσκάδα, νεανικότητα στην παράσταση, την οποία παρακολουθείς πολύ ευχάριστα. Μέσα από το λεπτό χιούμορ, το γέλιο, κατορθώνει να αναδείξει τα πολλά και σοβαρά προβλήματα της εποχής του 18ου αιώνα, που φαντάζουν σημερινά.
Η κίνηση της Μπίλιως Μαρνέλη, παίζει σπουδαίο ρόλο στην αρτιότητα της παράστασης. Οι ηθοποιοί έχουν σπουδαίο δέσιμο μεταξύ τους. Η Μαριλίτα Λαμπροπούλου, χτίζει με μαεστρία την περσόνα της Κόμισας. Αριστοκρατική, πειστικότατη, καίρια, καλοζυγισμένη και καλοδουλεμένη ερμηνεία, με εξαιρετική σκηνική άνεση. Εξαιρετικής ομορφιάς οι σκηνές που τραγουδάει το “Les feuilles mortes”. Ο Νίκος Νίκας, ο Μαρκήσιος, μας χαρίζει μια ερμηνεία που θα συζητηθεί θετικά. Προσηνής, με σαρωτική σκηνική παρουσία. Η Ορτάνς της Παρή Τρίκα, είναι αινιγματική, μπριόζα, συμφεροντολόγα, χειμαρρώδης, ευθύβολη, με σκηνική προσήνεια. Ο Γιάννης Σοφολόγης στον ρόλο του Ιππότη, πολυσχιδής με υποκριτική αρτιότητα Η Μπίλιω Μαρνέλη η νεαρή υπηρέτρια Λιζέτ, που μηχανεύεται καταστάσεις, έχει μία δροσερή παρουσία. Υπέροχη μέσα στην στολή της. Μια αξιόλογη, μεστή ερμηνεία. Ο Λεπίν του Γιώργου Πατεράκη είναι αξιόλογος και ευρηματικός. Πειστικός και μεστός.
Η Κληρονομιά του Μαριβώ “ευτύχησε” στην σκηνοθεσία του Γιάννη Νταλιάνη, με ένα εξαιρετικό θίασο με καταπληκτικές ερμηνείες. Μια καλοδουλεμένη παράσταση που θα ήταν οπωσδήποτε στις must to see παραστάσεις της θεατρικής περιόδου. Εύχομαι να μπορέσουμε να την δούμε και επί σκηνής σύντομα!
Ταυτότητα Παράστασης
Μετάφραση: Ανδρέας Στάικος
Σκηνοθεσία: Γιάννης Νταλιάνης
Σκηνικά-Κοστούμια: Άρτεμις Φλέσσα
Φωτισμοί: Γιώργος Αγιαννίτης
Μουσική: Κώστας Λώλος
Κίνηση: Μπίλιω Μαρνέλη
Φωτογραφία-βίντεο: Πάτροκλος Σκαφιδάς
Hairstyle: Κατερίνα Βασιλείου
Επιμέλεια Μακιγιάζ: Βίνα Ευστρατιάδου
Μακιγιάζ: Χρύσα Ράικου
Βοηθός σκηνοθέτη: Χρύσα Νταή
Γραφιστικά: Θωμάς Παπάζογλου
Κινηματογράφηση: Πάτροκλος Σκαφιδάς, Διονύσης Κούτσης, Αϊσέ Σαρή
Ηχοληψία: Πάνος Γασπαράτος.
Υπεύθυνος επικοινωνίας: Αντώνης Κοκολάκης
Παίζουν:
Κόμισα: Μαριλίτα Λαμπροπούλου
Μαρκήσιος: Νίκος Νίκας
Ιππότης: Γιάννης Σοφολόγης
Ορτάνς Παρή Τρίκα
Λιζέτ: Μπίλιω Μαρνέλη
Λεπίν: Γιώργος Πατεράκης