Γράφει η Βίβιαν Μητσάκου
Και άλλες φορές σας έχω πει ότι λίγο μακριά από το πολύβουο κέντρο της Αθήνας και τις μεγάλες μαρκίζες υπάρχουν θεατρικές σκηνές διαμάντια. Ψάχνοντας βρίσκεις καταπληκτικές παραστάσεις. Όπως στο πολύ όμορφο μικρό θέατρο της οδού Μαυρομιχάλη, το Studio Μαυρομιχάλη. Φέτος, μεταξύ των άλλων παραστάσεων, παίζεται και η Φρουρά στο Ρήνο της Λίλιαν Χέλμαν. Από την πρώτη στιγμή που είχα δει την ανακοίνωση για την παράσταση, την είχα βάλει στην λίστα των παραστάσεων που ήθελα οπωσδήποτε να δω. Το είχα δει με τον θίασο του Πέτρου Φυσσούν κάπου στο μακρινό 1972.
Στις μέρες μας το έργο γίνεται ξανά επικίνδυνα επίκαιρο. Άνοδος του ναζισμού, ξενοφοβία, μεταναστευτικό, ανεργία, πτώση αξιών, γίνονται ένα φοβερό και επικίνδυνο κράμα. Η ιστορία δυστυχώς επαναλαμβάνεται .
Η Λίλιαν Χέλμαν γεννήθηκε το 1905 στην Αμερική και πέθανε το 1984. Αμερικανίδα θεατρική συγγραφέας, γνωστή επίσης για τον κοινωνικό της ακτιβισμό και την αριστερή της ιδεολογία. Το 1950 η Χέλμαν, παρουσιάστηκε ενώπιον της επιτροπής αντιαμερικανικών δραστηριοτήτων, όπου της ζητήθηκε να καταδώσει μέλη του κομμουνιστικού κόμματος. Η επιτροπή γνώριζε καλά ότι ο σύντροφος της Χέλμαν, Ντάσιελ Χάμετ, ήταν μέλος του κομμουνιστικού κόμματος. Όταν λοιπόν της ζητήθηκε να μιλήσει για τις γνωριμίες της με άτομα κομουνιστικών πεποιθήσεων, η Χέλμαν απάντησε ότι είχε ήδη ετοιμάσει δήλωση, στην οποία έγραφε:
«Το να βλάψω αθώους ανθρώπους που ήξερα πριν από πολλά χρόνια για να σώσω τον εαυτό μου, θεωρώ ότι είναι απάνθρωπο και απρεπές και επαίσχυντο. Δεν μπορώ και δεν πρόκειται να μικρύνω τη συνείδησή μου ώστε να προσαρμοστεί στη φετινή μόδα, αν και εδώ και πολύ καιρό, έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι δεν είμαι πολιτικό πρόσωπο και ότι δε θα μπορούσα να αισθάνομαι άνετα σε καμία πολιτική ομάδα».
Ως αποτέλεσμα, η Χέλμαν μπήκε στη μαύρη λίστα των κινηματογραφικών εταιριών του Χόλιγουντ για πολλά χρόνια.
Tην «Φρουρά στον Ρήνο» την έγραψε το 1941 και το 1943 γυρίστηκε κινηματογραφική ταινία με την Μπέτι Ντέιβις.
Η Σάρα Μίλερ, (Δέσποινα Πόγκα), κόρη πλούσιων αμερικανών είχε εγκαταλείψει την Αμερική και είχε εγκατασταθεί στην Ευρώπη όταν ερωτεύτηκε με πάθος τον γερμανό μηχανικό Κουρτ, (Γιώργος Κροντήρης). Όλοι πίστευαν ότι ζούσε μια όμορφη και ευτυχισμένη ζωή. Σήμερα επιστρέφει στο πατρικό της με τον άνδρα της και την κόρη της,(Nατάσσα Παπαδάκη). Όλα στην πολυτελή βίλλα που ζει η αδελφή της Φάνι Φάρελι, (Μαρία Μακρή), με τον γιό της Ντέιβιντ, (Δημήτρης Παπαδάτος) είναι έτοιμα. Μάλιστα φιλοξενούν στο σπίτι τους και την Μάρτι, κόμισα Μπράνκοβιτς, (Μαρία Καρακίτσου), παλιά τους φίλη με τον σύζυγό της, Ρουμάνο κόμη Τεκ ντε Μπράνκοιτς, (Δημήτρης Πλειώνης). Την υπηρέτρια Ανίς ερμηνεύει η Κλεοπάτρα Ροντήρη.
Εκεί στο πατρικό της, εκεί που πιστεύει ότι θα βρει ασφάλεια, η Σάρα και η οικογένειά της θα ζήσουν τραγικές στιγμές. Και εκεί θα συναντηθούν ο ναζισμός και η αντίσταση . Ο επαναστάτης που θυσιάζει την ζωή του, την οικογένειά του, την υγεία του, θα ΄ρθει αντιμέτωπος με τον αδίστακτο φίλο των ναζί, δωσίλογο, εκβιαστή και καιροσκόπο. Η οικογένεια θα ζήσει τον ίδιο τον εφιάλτη μέσα στο σπίτι της. Ποιος θα είναι ο νικητής και ποιος ο νικημένος;
Ένας είναι ο νικητής σε κάθε πόλεμο. Στην ουσία, όμως, και οι δύο αντίπαλοι είναι χαμένοι: Zωές, σπίτια, οικογένειες, πατρίδες κατεστραμμένες, πεθαμένες, θυσιασμένες στο βωμό ενός παράλογου παιχνιδιού που μας βάζουν να παίξουμε χωρίς να μας ρωτήσουν.
Επίκαιρο το έργο. Ο εθνικισμός φουντώνει με γρήγορο ρυθμό σε παγκόσμια κλίμακα. Μαύρα σύννεφα μαζεύονται ξανά πάνω μας. «Ο άνθρωπος θα είναι ελεύθερος, όταν οι πατρίδες όλων των ανθρώπων θα είναι ελεύθερες». Θα είναι ποτέ; Θα αφήσουν οι μεγάλες δυνάμεις όλες τις πατρίδες να είναι ελεύθερες; Μάλλον ποτέ.
Θα επιτρέψει ποτέ το σύστημα να είμαστε πραγματικά ελεύθεροι; Φυσικά η απάντηση είναι αρνητική.
Οι ερμηνείες όλων των ηθοποιών είναι εκπληκτικές. Ο θίασος ήταν δεμένος μεταξύ του και απέδωσε το έργο με καταπληκτικές ερμηνείες. Επιτρέψτε μου όμως να πω ότι στην κορυφή της πυραμίδας των ερμηνειών είναι ο Γιώργος Κροντήρης. ο επαναστάτης, ο ιδεολόγος. Αν και τραυματισμένος, συνεχίζει να μάχεται «για να έρθει η μέρα που όλοι οι άνθρωποι θα πεθαίνουν φυσιολογικά στο κρεβάτι τους και όχι στα πεδία των μαχών. Δεν δειλιάζει μπροστά σε εκβιασμούς. Σκληρός και ευαίσθητος ταυτόχρονα. Προβληματισμένος, αγχωμένος, θέλει να προστατέψει την ηρεμία της οικογένειάς του. Ρεσιτάλ ερμηνείας.
Επίσης η εξαιρετική Μαρία Μακρή, που απέδωσε τέλεια τον ρόλο της χαρούμενης, καλόκαρδης, ανυποψίαστης για τα όσα συμβαίνουν στην Ευρώπη Αμερικανίδας με αφοπλιστική φυσικότητα και εκφραστικότητα.
Το ίδιο και η Δέσποινα Πόγκα, με την εξ ίσου εκπληκτική η ερμηνεία της, στο ρόλο της συζύγου, με την αγωνία, τον φόβο και τον τρόμο στο πρόσωπό της.
Όλοι οι ηθοποιοί έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους σε ένα απαιτητικό έργο, σε ένα έργο για γερά νεύρα και γερό στομάχι.
Η πανταχού παρούσα και τα πάντα επιβλέπουσα υπηρέτρια, η Κλεοπάτρα Ροντήρη, καλοκάγαθη και με μεγάλη εκφραστικότητα στη σκηνική της παρουσία.
Η Μαρία Καρακίτσου, εύθραυστη, προβληματισμένη στο ρόλο της Βαρόνης, τίτλο που απέκτησε κατόπιν επιθυμίας της μητέρας της. Αναποφάσιστη για το ποιος είναι ο δρόμος που τώρα, στην σκληρή πραγματικότητα που ζει, πρέπει να ακολουθήσει. Τον έρωτα ή την άσχημη κατάσταση που βιώνει.
Η ζωηρή αθώα και συγχρόνως πονηρή μικρή κόρη της οικογένειας, η Νατάσσα Παπαδάκη, θορυβώδης σαν όλα τα παιδιά, έδωσε έναν ανάλαφρο τόνο στην ήδη βαριά ατμόσφαιρα που είχε δημιουργηθεί, με τις παιδιάστικες επεμβάσεις της.
Ο υπάκουος γιός Δημήτρης Παπαδάτος, αμήχανος, ντροπαλός. Πολύ αξιόλογη η ερμηνεία του.
Ο Δημήτρης Πλειώνης στο ρόλο του αδίστακτου, βίαιου φίλου των Ναζί ήταν πολύ εκφραστικός και δυνατός στον απαιτητικό του ρόλο. Όλα τα αισθήματα εκφράζονται στο σκληρό πρόσωπό του.
Η μουσική του Άγγελου Κεχαγιά πλαισίωνε και έδενε όμορφα την παράσταση. Όμορφη η σκηνή που ο Κουρτ παίζει στο πιάνο ένα εμβατήριο.
Τα σκηνικά του Διονύση Μανουσάκη λιτά και όμορφα.
Εντυπωσιακά τα κοστούμια που μας μεταφέρουν στην εποχή που διαδραματίζεται η υπόθεση του έργου, τα οποία είναι επίσης του Διονύση Μανουσάκη.
Το video στο βάθος της σκηνής έδειχνε εικόνες από αυτά που έζησε η ανθρωπότητα και θέλουμε να ξεχάσουμε.
Η σκηνοθεσία του Φώτη Μακρή ήταν λιτή, μεστή και ευρηματική.
Η παράσταση επίσης μας περνά μηνύματα για την συζυγική και την αδελφική αγάπη. Την αγάπη και την σύμπνοια που επικρατεί στην οικογένεια και την κρίσιμη στιγμή η αδελφή δεν διστάζει ούτε λεπτό να βοηθήσει και να σώσει την αδελφή της. Την αγάπη και την πίστη σε μία ιδέα, σε ένα ιδανικό είσαι διατεθειμένος να δώσεις ακόμα και τη ζωή σου.
Μια παράσταση επίκαιρη, που μας θέτει πολλά ερωτήματα. Μια παράσταση που θα χάσετε αν δεν την δείτε!
Ο Μαχάτμα Γκάντι έλεγε: “Τη μέρα που η δύναμη της αγάπης θα υπερνικήσει την αγάπη της δύναμης, ο κόσμος θα γνωρίσει την ειρήνη”. Περιμένουμε με ανυπομονησία να έρθει αυτή η μέρα.
Tαυτότητα Παράστασης
Studio Μαυρομιχάλη – Μαυρομιχάλη 134
Μετάφραση: Μέλπω Ζαρόκωστα.
Ελεύθερη απόδοση: Δέσποινα Πόγκα.
Σκηνοθεσία: Φώτης Μακρής.
Βοηθός σκηνοθέτη: Γεωργία Παρασκευά.
Σκηνικά -κοστούμια: Διονύσης Μανουσάκης.
Μουσική επιμέλεια: Άγγελος Κεχαγιάς.
Φωτισμοί- Φωτογραφίες: Κωστής Καπελώνης.
Παίζουν: Γιώργος Κροντήρης, Δέσποινα Πόγκα, Μαρία Μακρή, Κλεοπάτρα Ροντήρη, Μαρία Καρακίτσου, Δημήτρης Πλειώνης, Δημήτρης Παπαδάτος, Νατάσσα Παπαδάκη.
Πρόγραμμα Παραστάσεων:
Τετάρτη: 7.00
Πέμπτη: 9.00
Τιμές εισιτηρίων:
Κανονικό: 15 ευρώ
Φοιτητικό, κάτω των 25 και άνω των 65: 10 ευρώ
Άνεργοι: 5 ευρώ
Ατέλειες: Δωρεάν.
.
Πληροφορίες, κρατήσεις, ομαδικά εισιτήρια:
210 6453330, 210 9215461, 6957 253415
[youtube https://www.youtube.com/watch?v=LJ8TNRz0Ndg]