«Στη μνήμη ενός μικρού παιδιού» των Ιόλης Ανδρεάδη και Άρη Ασπρούλη
Της Βίβιαν Μητσάκου
«Στην μνήμη ενός μικρού παιδιού» γράφει μια μικρή μαρμάρινη σκαλιστή επιγραφή στην πρόσοψη ενός εκ των κτιρίων του Ασύλου Ανιάτων, Από αυτή την επιγραφή πήρε το όνομά της η παράσταση που σκηνοθετεί η Ιόλη Ανδρεάδη και βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα της Αθήνας του 1910. Τα γεγονότα που συντάραξαν την κοσμική Αθήνα της εποχής έρχονται στο φως μετά από μακροχρόνια μελέτη του Άρη Ασπρούλη σε ιστορικά αρχεία για τον Πλάτωνα Ροδοκανάκη (1883-1919), την αυτοκτονία του έφιππου Περικλή Γιαννόπουλου στην θάλασσα του Σκαραμαγκά για την χωρίς αντίκρισμα αγάπη του προς την ζωγράφο Σοφία Λασκαρίδου και την σχέση του αυτόχειρα με τον συγγραφέα Πλάτωνα Ροδοκανάκη.
Γεγονότα πραγματικά, αλλά και στοιχεία μυθοπλασίας που αφορούν την ζωή της οικογένειας Ροδοκανάκη αλλά και των οικείων προσώπων της, Ο Πλάτων Ροδοκανάκης, ο Περικλής Γιαννόπουλος, η Σοφία Λασκαρίδου, η μητέρα της Αικατερίνη, η Βέρα και ο Γιώργος, οι ήρωες του έργου του «Το βυσσινί τριαντάφυλλο», ζωντανεύουν μπροστά μας και μας διηγούνται τις ζωές τους στον ίδιο χώρο που έζησε η οικογένεια Ροδοκανάκη.
«Κύριε Ροδοκανάκη μου,
Δύο πράγματα ωραία
έχει ο κόσμος.
Τον έρωτα και τον θάνατο
Αλίμονο σε όποιον πάει να τα ξεχωρίσει»
Η παράσταση δίνεται σε ένα ιδιαίτερο χώρο, στον αύλειο χώρο του Ασύλου Ανιάτων στην Κυψέλη. Αξίζει να σημειωθεί ότι το κτίριο αυτό της Αγίας Ζώνης ήταν η τελευταία κατοικία των Ροδοκανάκηδων, έως και το 1901 οπότε πέρασε στα χέρια του Ασύλου Ανιάτων μέσω δωρητών. Ωστόσο στο ίδιο σημείο ακριβώς είχε στήσει το αντίσκηνό του ο Κιουταχής, κατά την πολιορκία της Ακρόπολης, περιμένοντας τον Καραϊσκάκη που είχε ταμπουρωθεί με τα πρωτοπαλίκαρά του για 9 μήνες.
Και στο ίδιο σημείο έχτισε, λίγα χρόνια μετά, την έπαυλή του ο αρχηγός του Βρετανικού Στόλου της Μεσογείου, ναύαρχος Μάλκομ, γοητευμένος από το κλίμα της Αθήνας και το «εξωτικό και έρημο χωριό Πατήσια», όπως έλεγε. Το οίκημα που αποτελεί έργο των Κλεάνθη και Σάουμπερτ, πριν φτάσει στα χέρια των Ροδοκανάκηδων, κατοικήθηκε επίσης από τον Σπυρίδωνα Τρικούπη και τη δούκισσα της Πλακεντίας, αλλά και από τον Γάλλο πρέσβη.
Ένας νεαρός αστυνομικός (Κώστας Νικούλι) καλείται να εξιχνιάσει μια σειρά από δολοφονίες που έγιναν σήμερα, συνδέονται μυστηριωδώς μεταξύ τους με μυστικούς κώδικες και έχουν την «λύση» τους στο παρελθόν. O Κώστας Νικούλι κρατά σαν κεντρικό ρόλο, αυτό του αστυνομικού, επωμίζεται όμως και τα υπόλοιπα πρόσωπα της παράστασης, όπως τον Πλάτωνα Ροδοκανάκη, τον Δημήτριο Ροδοκανάκη, τον Γιώργο, τον νεαρό ζωγράφο από| Το Βυσσινί Τριαντάφυλλο. Ο νεαρός ηθοποιός ανταποκρίνεται με πειστικότητα και μεστή ερμηνεία στους ρόλους του.
Η Δέσποινα Σαραφείδου, «μπαινοβγαίνει» με άνεση και αφοπλιστική απλότητα στους πολλούς ρόλους που υποδύεται. Είναι η θλιμμένη ζωγράφος Σοφία Λασκαρίδου (η πρώτη γυναίκα του σπουδάζει στην ελληνική ανώτατη εκπαίδευση). Είναι η Βέρα από το Βυσσινί Τριαντάφυλλο. Είναι και πολλοί ρόλοι ακόμα. Διαφορετικές προσωπικότητες γυναικών που η ικανότατη Δέσποινα ερμηνεύει με σκηνική άνεση, πειστικότατα και καίρια.
Η Ρούλα Πατεράκη, ξεδιπλώνει το αστείρευτο ταλέντο της και μας καθηλώνει με την ερμηνεία της. Εκπληκτικής ομορφιάς η ερμηνεία της. Αυστηρή σαν μητέρα της Σοφίας.
Ιδιαίτερη η σκηνή όπου τοποθετεί στα μάτια της, για δάκρυα, κόκκινα διαμάντια και συγχρόνως η Δέσποινα Σαραφείδου ρένει το σώμα της με κόκκινα ροδοπέταλα.
Μεγάλο ρόλο στην αρτιότητα της παράσταση παίζουν και οι απλοί, αλλά συγχρόνως εντυπωσιακοί φωτισμοί της Στέβης Κουτσοθανάση. Η ίδια η Ιόλη Ανδρεάδη, με έναν απλό φακό, επεμβαίνει στους φωτισμούς και δημιουργεί μοναδικές φωτοσκιάσεις στον τοίχο του κτιρίου.
Η μουσική επιμέλεια του Αλέξανδρου Γκόνη είναι διαλεγμένη με πολύ πάθος και αγάπη. Μας παρασύρει στους ρυθμούς της αρχίζοντας από ένα πασίγνωστο βαλς και στην συνέχεια συνεχίζει με τελετουργικούς ήχους.
Tα σκηνικά της Πηνελόπης Ασλάνογλου είναι απλά. Μία μεγάλη παλέτα, χρώματα ζωγραφικής και ο υπέροχος χώρος του Ασύλου να συμπληρώνει το φυσικό σκηνικό.
Η παράσταση “παίζεται” στον κήπο και σε μέρος του κτιρίου.
Τα κοστούμια έχουν την υπογραφή της ιδίας. Eίναι ιδιαίτερα και μας μεταφέρουν στην μακρινή εποχή του 1900.
«Τα σπουδαία έργα οι μυημένοι θα τα καταλάβουν, οι υπόλοιποι θα τα απολαύσουν». Μας λένε οι συγγραφείς, δανειζόμενοι τα λόγια του Γκαίτε.
Οι σκηνοθεσίες της Ιόλης Ανδρεάδη είναι ατμοσφαιρικές και έχουν την δική της προσωπική σφραγίδα. Οι σκηνοθεσίες της έχουν την «υπογραφή» της και ξεχωρίζουν. Αν παρακολουθεί κάποιος τις ποιοτικές και ιδιαίτερες δουλειές της, θα καταλάβει τι εννοώ. Και χωρίς να έχεις δει το όνομά της στο πρόγραμμα, θα καταλάβεις ότι η σκηνοθεσία είναι δική της. Ένα σημαντικό κεφάλαιο στο θέατρο, που μας έχει χαρίσει υπέροχες στιγμές και ευελπιστούμε για ακόμα περισσότερες.
Έτσι και εδώ η σκηνοθεσία είναι εμπνευσμένη, ατμοσφαιρική, ιδιαίτερη. Σε κρατά σε εγρήγορση και εντείνει την μυστηριακή ατμόσφαιρα του έργου. Παρουσιάζει τα πρόσωπα, δείχνοντας τα μας με μια «ταμπέλα» σαν αυτές που χρησιμοποιούν τα μουσεία. Με το όνομά του εκάστοτε πρωταγωνιστή.
Τελειώνοντας η παράσταση και κρατώντας στα χέρια το πλούσιο υλικό που αφορά την παράσταση μέσα σε ένα μεγάλο ροζ φάκελο, τον «φάκελλο Υπόθεσης» , όπως γράφει, θέλεις , νιώθεις την ανάγκη να γυρίσεις σπίτι σου και να διαβάσεις τις ζωές των ιστορικών αυτών προσώπων.
Εν κατακλείδι : Το νέο θεατρικό έργο της Ιόλης Ανδρεάδη και του Άρη Ασπρούλη ” Στη μνήμη ενός μικρού παιδιού” είναι εξαιρετικό, συναρπαστικό, ονειρικό. Ένα σκοτεινό αστυνομικό θρίλερ, μια site-specific παράσταση. Ο εκπληκτικός χώρος, το μοναδικό ποιητικό κείμενο του έργου, οι μουσικές που σε ταξιδεύουν, η ιδιαίτερη, πρωτοποριακή σκηνοθεσία της Ιόλης Ανδρεάδη, οι πρωτοποριακοί φωτισμοί, το εκπληκτικό κτίριο όπου παίζεται ένα μέρος της παράστασης, ο όμορφος κήπος του Ασύλου Ανιάτων, οι συγκλονιστικές ερμηνείες των: Ρούλας Πατεράκη, Δέσποινας Σαραφείδου και Κώστα Νικούλι, δημιουργούν μια ατμοσφαιρική υψηλής ποιότητας παράσταση που σας προτρέπω να δείτε. Μια απίστευτη θεατρική εμπειρία.
Για 4 παραστάσεις ξανά στο Άσυλο Ανιάτων. Από 9 Σεπτεμβρίου
Επόμενος σταθμός Λονδίνο.
Ταυτότητα Παράστασης
Σκηνοθεσία – Κίνηση: Ιόλη Ανδρεάδη
Κείμενο: Ιόλη Ανδρεάδη και Άρης Ασπρούλης
Έρευνα: Άρης Ασπρούλης
Σκηνογραφία – Κοστούμια: Πηνελόπη Ασλάνογλου
Φωτισμοί: Στέβη Κουτσοθανάση
Μουσική Επιμέλεια: Αλέξανδρος Γκόνης
Επιμέλεια Έκθεσης: Ίρις Κρητικού
Φωτογραφίες Παράστασης: Σταύρος Χαμπάκης
Φωτογραφίες Promo:Θάνος Χόνδρος
VideoTrailer: Μιχαήλ Μαυρομούστακος
Βοηθός Σκηνοθέτη: Νατάσα Πετροπούλου
Επικοινωνία:Άρης Ασπρούλης
Παραγωγή: Εταιρεία Θεάτρου 1+1 = 1
Παίζουν:
Ρούλα Πατεράκη
Δέσποινα Σαραφείδου
Κώστας Νικούλι.
Παράλληλα, με αφορμή την παράσταση, στον χώρο του Ασύλου Ανιάτων παρουσιάζεται ομαδική εικαστική έκθεση με θέμα τον Πλάτωνα Ροδοκανάκη και τίτλο «Αισθάνομαι να έχω μέσα μου κατιτί το πολύ ξανθό…» σε επιμέλεια Ίριδας Κρητικού. Στην έκθεση συμμετέχουν με έργα τους μεταξύ άλλων οι: Γιάγκος Ανδρεάδης, Νεκτάριος Αποσπόρης, Νίκος Βατόπουλος, Βασίλης Γαρυφαλλάκης, Ανδρέας Γεωργιάδης, Έλενα Κυρκιλή, Δήμητρα Λιάκουρα, Αλέξανδρος Μαγκανιώτης, Περικλής Πραβήτας, Γιώργος Τσόπανος, Άννα Χαρακτίνου, Θάνος Χόνδρος, Βιργινία Φιλιππούση και Γιώργος Φλωράκης.