Ο Μάκης του Βασίλη Κατσικονούρη
Γράφει η Βίβιαν Μητσάκου
Η πραγματική μοναξιά, λένε, δεν περιορίζεται στις στιγμές που είσαι μόνος. Μοναξιά νιώθεις και μέσα στο πλήθος. Η περίπτωση, όμως, της μοναξιάς των γηρατειών είναι ένα μεγάλο ζήτημα από μόνο του. Πώς είναι να είσαι μόνος όταν γεράσεις; Πώς είναι να νιώθεις περιττός; Πόση μοναξιά μπορούν να χωρέσουν τα γηρατειά;
Ο Μάκης είναι η μόνη συντροφιά του ηλικιωμένου άνδρα. Μαζί πηγαίνουν βόλτα στο πάρκο, μαζί του τρώει, μαζί του περνά τις ατέλειωτες ώρες που μένει μόνος. Του λέει τα παράπονά του, του διηγείται ιστορίες από την ζωή του, του μιλά για τις εξορίες του σαν παλιός αριστερός. «Διακοπές μόνο στην Μακρόνησο έχω κάνει Μάκη». Και ο Μάκης ακούει σιωπηλός και κολυμπάει μέσα στη γυάλα του. Γιατί ο Μάκης είναι ένα χρυσόψαρο που ο ανώνυμος ηλικιωμένος- δεν είπε ποτέ το όνομά του- φροντίζει τώρα που η οικογένεια του γιου του λείπει διακοπές.
Και ο ηλικιωμένος είναι μόνος, καλοκαίρι σε ένα ζεστό διαμέρισμα της Αθήνας. Αισθάνεται περιττός. Δούλεψε, πάλεψε, αγωνίστηκε και τώρα ήλθε η ώρα που πρέπει να μπει σε ένα οίκο Γαλήνης, Ευτυχίας, Εδέμ. Σε μια «χωματερή ψυχών», όπως ο ίδιος μονολογεί. Η εγκατάλειψη του παιδιού του τον τσακίζει. Συζητά με τον Μάκη, ζει πλέον μέσα από τις αναμνήσεις του που αρχίζουν από τον Βελουχιώτη και φτάνουν στον Γκουσγκούνη, που αρχίζουν από τη ζωή και τον αγώνα και φτάνουν μέχρι το σεξ.
Το σημερινό οξύτατο πρόβλημα της κοινωνίας μας : Τι γίνονται οι ηλικιωμένοι γονείς ;
Δεν μπορούν να ζήσουν μαζί με τα παιδιά τους. Οι γρήγοροι ρυθμοί της ζωής δεν το επιτρέπουν. Η εικόνα που ο παππούς και η γιαγιά ήταν στο τραπέζι με τα εγγόνια αποτελεί πια παρελθόν.
Η ερμηνεία του Νίκου Ορφανού είναι μοναδική και συγκλονιστική. Οι αργές κινήσεις του, το σύρσιμο των ποδιών, η φωνή του, οι εκφράσεις του προσώπου του, σου θυμίζουν ένα πολύ ηλικιωμένο άνδρα και τίποτα πραγματικά δεν προδίδει την πραγματική ηλικία του ηθοποιού. Δεν φαίνεται να παίζει ένα ρόλο, γίνεται ο ίδιος ο ρόλος. Και μέσα σε ένα τόσο ιδιαίτερο κείμενο και σε μια δραματική κατάσταση, αποφεύγει κάθε είδους κλισέ και βγαίνει νικητής. Μία χειμαρρώδης, σαρωτική, συγκινητική ερμηνεία.
Η διαμόρφωση του σκηνικού χώρου έγινε από τον Λουκιανό Κηλαηδόνη. Το σκηνικό είναι απλό, λιτό και λειτουργικό: Ένα σαλόνι ενός μεσοαστικού διαμερίσματος. Εξαιρετική και η μουσική επένδυση της παράστασης, που ανήκει στον Βασίλη Κατσικονούρη.
Το κείμενο γλυκόπικρο, μέσα από την θλιβερή κατάσταση σου προκαλεί και στιγμές γέλιου από τις ακραίες αντιδράσεις του άνδρα. Ο συγγραφέας Βασίλης Κατσικονούρης είναι από τους σημαντικότερους θεατρικούς συγγραφείς αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα και με το κείμενό του αυτό μας υπενθυμίζει για μία ακόμη φορά το λόγο που έχει αποκτήσει αυτή τη φήμη. Ο Βασίλης Κατσικονούρης έχει γράψει τα θεατρικά έργα: «Το γάλα» (2003), «Καλιφόρνια ντρίμιν» (2000), «Εντελώς αναξιοπρεπές!» (1990), «H φανέλα» (2004), «Οι αγνοούμενοι-Mια ενδιαφέρουσα ζωή» (2005), «Πήρε τη ζωή της στα χέρια της» (2007), «Εξιλέωση» (2010), «Καγκουρώ» (2014), τους μονολόγους: «Το μπουφάν της Χάρλεϊ ή Πάλι καλά» (2004), «Ο Μάκης» (2010) και το μυθιστόρημα: «Μπαμπούσκα».
Ο Παππούς και ο Μάκης έχουν ένα σημαντικό κοινό στοιχείο: είναι και οι δύο κλεισμένοι στη δική τους γυάλα, ανήμποροι να νιώσουν ανεξάρτητοι και να συντηρήσουν τον εαυτό τους. Έχουν, όμως, και μία διαφορά: Ο Μάκης το χρυσόψαρο έχει όνομα, ενώ ο παππούς όχι. Ο παππούς είναι μόνο ένας παππούς, ένας ρόλος στην οικογένεια χωρίς ταυτότητα. Κάποιος που πρέπει να κρύβεται, κάποιος που πρέπει να απομονώνεται, κάποιος χωρίς υπόσταση πια. Ο παππούς είναι ανώνυμος. Για την οικογένειά του πολλές φορές και αόρατος. Χωρίς όνομα, ίσως γιατί είναι ο κάθε παππούς.
Ο ανώνυμος πρωταγωνιστής μας βρίσκεται σε απόγνωση και ψάχνει μια διέξοδο.
Ο «Μάκης» γράφτηκε το 2010. Παρουσιάστηκε το Μάιο του 2015 στο θέατρο Μεταξουργείο, όπου παίχτηκε εκ νέου το φθινόπωρο του ίδιου έτους, έως τέλος Ιανουαρίου 2016, λόγω της μεγάλης προσέλευσης των θεατών.
Μια εξαιρετική παράσταση, που με συγκίνησε ιδιαίτερα και άγγιξε την ψυχή μου. Μην την χάσετε. Θα αναγνωρίσετε οπωσδήποτε “γνώριμα” πρόσωπα σας. Μια παράσταση που θα σας προβληματίσει, όπως και μένα και ίσως αναλογιστούμε όλοι πώς πρέπει να συμπεριφερόμαστε στους ηλικιωμένους γονείς μας.
Ταυτότητα Παράστασης:
Θέατρο Τζένη Καρέζη, Ακαδημίας 3, Αθήνα, τηλ. 2103636144, 2103625520
Κείμενο: Βασίλης Κατσικονούρης
Ερμηνεία -Σκηνοθεσία: Νίκος Ορφανός
Διαμόρφωση Σκηνιικού Χώρου: Λουκιανός Κηλαηδόνης
Μουσική Επιμέλεια Βασίλης Κατσικονούρης
Βοηθός Σκηνοθέτη: Χρήστος Ροδάμης
Διάρκεια 70 ΄
