Μήδεια του Ευριπίδη
Γράφει η Βίβιαν Μητσάκου
«Δυο φορές βάρβαρη η Μήδεια, από καταγωγή και από έρωτα» αναφέρει στον πρόλογο της μετάφρασης του ο Γιώργος Χειμωνάς. Με οδηγό την εξαιρετική αυτή ποιητική μετάφραση του Γιώργου Χειμωνά ο Δημήτρης Γεωργαλάς σκηνοθετεί με έμπνευση την τραγωδία του Ευριπίδη , σκιαγραφεί με μεγάλη προσοχή και εμβαθύνει στον εσωτερικό κόσμο της Μήδειάς του και μας χαρίζει μια τελετουργική και μυσταγωγική παράσταση, ιδιαίτερης και υψηλής αισθητικής και κάλλους, με πολλές σκηνές ανυπέρβλητης ομορφιάς, αφήνοντας να διαφανεί ο ψυχισμός και τα κίνητρά της ηρωίδας. Σε ένα χώρο ιδιαίτερο, χωρίς σκηνικά, με ένα ολιγομελή θίασο «στήνει» μία μαγική παράσταση.
Στην αίθουσα χορού του ερειπωμένου ξενοδοχείου Μπάγκειον παρουσιάζεται η παράσταση Μήδεια. Οι φθαρμένοι τοίχοι, οι σοβάδες που είναι έτοιμοι να πέσουν, δεν είναι ικανοί να κρύψουν την αίγλη, την μεγαλοπρέπεια αυτού του χώρου που γνώρισε μεγάλες στιγμές και δόξες.
Μπαίνοντας στην αίθουσα αντικρίζω ακίνητη, μπροστά στον μεγάλο χρυσοποίκιλτο καθρέφτη, που δεσπόζει στον χώρο, την Μήδεια ( Τζούλη Σούμα), τυλιγμένη με ένα αραχνούφαντο ύφασμα, που αργότερα γίνεται το πέπλο που θα σκορπίσει τον θάνατο. Τα χέρια σε μικρή απόσταση από το σώμα. Τα δάκτυλά της κουνιούνται νευρικά. Η Μήδεια που έζησε και αυτή μια δοξασμένη ζωή δίπλα στον σύζυγό της Ιάσονα, στέκει εκεί μέσα στα ερείπια της δικής της ζωής που την παρακολουθεί να χάνεται, να γκρεμίζεται.
Η αίθουσα φωτίζεται από κηροπήγια που είναι ακουμπισμένα στο δάπεδο δημιουργώντας ένα ιδιαίτερο κλίμα πριν καν αρχίσει η παράσταση και μας προετοιμάζει για αυτό που θα ακολουθήσει. Οι φωτισμοί ανήκουν στον Σάκη Μπιρμπίλη.
Η παράσταση παρουσιάστηκε για πρώτη φορά πριν δυο χρόνια στο Εθνικό Θέατρο της Χάγης, STET – The English Theatre, όπου ακούστηκε για πρώτη φορά η τραγωδία στα ελληνικά και απέσπασε διθυραμβικές κριτικές.
Η Μήδεια είναι μία από τις δεκαεπτά σωζόμενες τραγωδίες του Ευριπίδη.
Ο χαρακτήρας της Μήδειας είναι ίσως ένας από του πιο σύνθετους του παγκόσμιου δραματολογίου. Είναι και η μόνη ηρωίδα που δεν τιμωρείται, ενώ έχε διαπράξει φοβερά εγκλήματα.
Μήδεια. Μια γυναίκα, πριγκίπισσα της Κολχίδας, που ερωτεύεται τον Ιάσονα, τον βοηθά στα σχέδιά του να νικήσει, να γίνει ήρωας. Εναντιώνεται στην θέληση του πατέρα της, προδίδει την πατρίδα της, σκοτώνει τον αδελφό της, για να ακολουθήσει τον Ιάσονα στην Κόρινθο, με τον οποίο παντρεύονται και αποκτούν δυο γιους. Και τώρα ο Ιάσονας έχοντας παραβεί τους όρκους αγάπης, παντρεύεται μια άλλη.
Η Μήδεια, μια γυναίκα σε έναν ξένο τόπο, ζει την απόρριψη, κατηγορείται από τον άνδρα που λάτρεψε σαν «βάρβαρη», έχει οργή, ζήλεια, μίσος, θυμό, δεν αντέχει την προδοσία. Το πάθος της, ο μεγάλος έρωτας που ένιωσε για τον Ιάσονα δεν έχει τελειώσει. Ζητά εκδίκηση. Μηχανορραφεί, παρακαλεί, ικετεύει. Θέλει να πονέσει τον Ιάσονα, όπως πονά και η ίδια. Ένας δραματικός θρήνος που κατέκτησε την παγκόσμια δραματουργία. Θίγεται η θέση του ξένου, η θέση του αδύνατου μπροστά στην παντοδυναμία της εξουσίας. Η αρχετυπική αντίθεση μεταξύ αρσενικού – θηλυκού. Βλέπουμε τα αποτελέσματα όταν ένας δυνατός, απύθμενος έρωτας, προδίδεται.
«Του έρωτα μέγα κακό, σπαράζεις τους ανθρώπους. Με ματωμένους κόπους, αυτοί που αγάπησαν ξεχνούν»
Εξαιρετική, απόκοσμη, με στοιχεία ανατολής η μουσική του Πλάτωνα Ανδριτσάκη πλαισιώνει την παράσταση.
Πανέμορφα και εντυπωσιακά τα κοστούμια του Δημήτρη Ντάσιου. Χρυσοκέντητοι οι δυο χιτώνες των ηρώων μας.
Αξιοζήλευτη η επιμέλεια κίνησης και οι χορογραφίες της Φαίδρας Σούτου.
Η Τζούλη Σούμα μας χαρίζει άλλη μια δυνατή, συναρπαστική, καθηλωτική ερμηνεία. Φορώντας ένα μακρύ μαύρο φόρεμα είναι εντυπωσιακή και σαν παρουσία και σαν ερμηνεία. Μοιάζει με αρχαία Θεά. Μια αιθέρια οπτασία. Μια πληθωρική ερμηνεία, που θα συζητηθεί. Έχοντας τον πλήρη έλεγχο των αστείρευτων εκφραστικών της μέσων, αλλάζει ρόλους και εκφράσεις. Μεταμορφώνεται από μια σκληρή γυναίκα, σε ένα αθώο πλάσμα που εκλιπαρεί για αγάπη, βοήθεια, ενώ στο μυαλό της σχεδιάζει την μεγάλη εκδίκηση. Μία ακόμη πολύ «δυνατή» ερμηνεία της.
Κραυγές απόλυτης ευχαρίστησης και ηδονής ακούγονται όταν η Μήδεια πληροφορείται τον θάνατο της αντιζήλου της Γλαύκης, της νεαρής βασιλοπούλας που θα παντρευόταν ο Ιάσονας. Απέραντη χαρά για την επιτυχία του καταστροφικού της σχεδίου. Η Μήδεια του Δημήτρη Γεωργαλά δεν σκοτώνει τα παιδιά της, τα ξαναγεννά. Και στο τέλος σμίγει το τραγικό αυτό ζευγάρι μέσα στην οδύνη, στον πόνο, όταν όλα πια για αυτούς έχουν χαθεί.
Μήδεια και Ιάσονας με τις επιβλητικές βασιλικές χλαμύδες δημιουργούν μία ακόμη εξαιρετικής ομορφιάς σκηνή.
Ο θίασο είναι πενταμελής. Ο χορός αποτελείται από τρεις άνδρες, οι οποίοι εξυπηρετούν και άλλους ρόλους.
Ο Γιώργος Σταυριανός είναι ο Ιάσονας. Επιβλητικός, εγωιστής, αλλαζόνας. Δυναμική και πληθωρική ερμηνεία.
Ο Νίκος Δερτιλής εξαιρετικός και ευθύβολος και στους δύο ρόλους του. Σκληρός, δύστροπος, αδίστακτος Κρέοντας. Ευαίσθητος, ευγενικός, ευκολόπιστος Αιγέας.
Ο Σταύρος Γιαννακόπουλος είναι ο αγγελιοφόρος της μεγάλης συμφοράς. Εξαιρετικός και δυναμικός.
Η τροφός, Κυριακή Καραλουκά, παραμένει καθ’όλη την διάρκεια ης παράστασης στην σκηνή. Αντιλαμβάνεται το σατανικό σχέδιο της Μήδειας, αλλά δεν μπορεί να επέμβει. Ο σκηνοθέτης έχει δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα στο ρόλο της τροφού, παραλείπει τον ρόλο του παιδαγωγού, και η Κυριακή Καραλουκά είναι καίρια, ευαίσθητη και πειστικότατη.
Η Μήδεια του Δημήτρη Γεωργαλά είναι μία καλοδουλεμένη μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια, μυσταγωγική παράσταση. Μην την χάσετε! Μέχρι τις 6 Ιουλίου.
Ταυτότητα Παράστασης
Ηθοποιοί: Τζούλη Σούμα, Κυριακή Καραλουκά, Γιώργος Σταυριανός, Νίκος Δερτιλής, Σταύρος Γιαννακόπουλος
Μετάφραση: Γιώργος Χειμωνάς
Σκηνοθεσία- Επεξεργασία: Δημήτρης Γεωργαλάς
Μουσική: Πλάτων Ανδριτσάκης
Κοστούμια: Δημήτρης Ντάσιος
Φωτισμοί: Βασίλης Αποστολάτος
Χορογραφίες- Επιμέλεια Κίνησης: Φαίδρα Σούτου
Φωτογραφίες: Αγγελική Κοκκοβέ
Δημιουργικό: Ανδρέας Πούρνος
Επικοινωνία: Γιώτα Δημητριάδη
