Nomsferatu του Johnny O
Γράφει η Λουκία Μητσάκου
Μπορεί η αιώνια ζωή να γίνει κατάρα αντί για ευλογία; Τι ρόλο διαδραματίζει ο φόβος στην κοινωνία και στις μεταξύ μας σχέσεις; Μπορεί η αγάπη να είναι πιο δυνατή από το κακό; Αυτά και πολλά ακόμα ερωτήματα μας θέτει ο διάσημος μύθος του Δράκουλα. Ο Johnny O, υπογράφοντας τη σκηνοθεσία αλλά και το σενάριο, πάει τον μύθο αυτό ένα βήμα παραπέρα και κατορθώνει ξανά αυτό που θα μπορούσε να θεωρηθεί από κάποιον ακατόρθωτο: Μας χαρίζει τον δικό του Nomsferatu υπηρετώντας μοναδικά για άλλη μια φορά την αισθητική και τον ρυθμό του βωβού κινηματογράφου και με την έμφαση στο σώμα και την έκφραση μάς δίνει την εντύπωση πως ερχόμαστε σε επαφή με τον μύθο αυτό για πρώτη φορά σε μία παράσταση που καθηλώνει τον θεατή από το πρώτο μέχρι το τελευταίο λεπτό.
Μπορεί ένας θεατής σήμερα να παρακολουθήσει στο θέατρο μια βωβή παράσταση και να νιώσει πολύ περισσότερα πράγματα από όσα θα ένιωθε ακούγοντας τα λόγια; Ο Johnny O μας αποδεικνύει για ακόμα μία φορά περίτρανα πως ναι, μπορεί. Και μας χαρίζει ένα ταξίδι μαγικό.
Η ταινία «Nosferatu» (1922) του Φρίντριχ Βίλχελμ Μουρνάου είναι εμπνευσμένη από το μυθιστόρημα «Δράκουλας» του Μπραμ Στόκερ (1897). Και τα δύο έργα διηγούνται την ιστορία ενός βρικόλακα που ταξιδεύει από την απομονωμένη πατρίδα του για να εξαπλώσει τον τρόμο σε μια ευρωπαϊκή πόλη. Ο κόμης Δράκουλας στο βιβλίο του Στόκερ αντιστοιχεί στον κόμη Όρλοκ στην ταινία του Μουρνάου. Εδώ αξίζει να σημειωθεί πως παρόλο που το κινηματογραφικό έργο είναι μια διασκευή του βιβλίου, η παραγωγή δεν είχε λάβει τα απαραίτητα δικαιώματα από την οικογένεια του Στόκερ, με αποτέλεσμα να γίνουν αλλαγές στην ιστορία και στα ονόματα των χαρακτήρων για να αποφευχθούν νομικές συνέπειες.
Ο Nomsferatu του Johnny O μας δίνει την δική του οπτική πάνω στον διάσημο μύθο του κόμη Δράκουλα/ κόμη Όρλοκ και φωτίζει με έναν τρόπο μοναδικό αυτή την αιώνια πάλη ανάμεσα στη ζωή και στο θάνατο, ανάμεσα στο φως και στο σκοτάδι. Ποιος θα κερδίσει άραγε;
Ο Johnny O (Γιάννης Οικονομίδης) κάνει εξαιρετική δουλειά στη δραματουργία αλλά και στη σκηνοθεσία της παράστασης. Η σκηνοθεσία του χαρακτηρίζεται από φαντασία, από ευαισθησία και από αξιοσημείωτη ακρίβεια στην καλλιτεχνική προσέγγιση. Ο Johnny O δίνει ιδιαίτερη προσοχή στη σύνθεση και στην ατμόσφαιρα της παράστασης και μαζί με τις -εξαιρετικής ποιότητας- προβολές του Γιάννη Καραπιπερίδη μας χαρίζει μία ατμόσφαιρα μοναδικής αισθητικής που συνεπαίρνει τον θεατή. Κάνει εξαιρετική χρήση της σιωπής και φωτίζει με τρόπο μοναδικό την σωματικότητα της έκφρασης των ηθοποιών. Εξαιρετική η μουσική επιμέλεια από τον ίδιο. Η ευφάνταστη σκηνοθεσία του Johnny O μας χαρίζει μια θεατρική παράσταση που εντυπωσιάζει και συγκινεί και δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από την ατμόσφαιρα και την μετάδοση νοημάτων μιας κινηματογραφικής ταινίας βωβού κινηματογράφου- και αυτό από μόνο του είναι τεράστιο κατόρθωμα. Ο σκηνοθέτης υπηρετεί πιστά το είδος αυτό της αισθητικής του βωβού κινηματογράφου εδώ και 20 χρόνια και ακόμα συζητάμε από πέρυσι για το Scarmface του – όπως θα συζητάμε για καιρό και για τον Nomsferatu του.
Την καλλιτεχνική επιμέλεια αναλαμβάνει ο Αλέξης Βιδαλάκης δημιουργώντας ένα υπέροχο αισθητικά αποτέλεσμα. Στο ίδιο αυτό αποτέλεσμα συντελούν οι εξαιρετικοί φωτισμοί του Αποστολή Τσατσάκου, τα σπάνιας ακρίβειας κοστούμια της Μαρίας Γεωργάτου και το λιτό και λειτουργικό σκηνικό του Μιχάλη Ράπτη.
Στην παράσταση πρωταγωνιστούν οι: Γιώργος Ντούσης, Μαρία Μπαλούτσου, Εύη Κολιούλη, Χριστίνα Δενδρινού, Αλέξης Βιδαλάκης και Johnny O και είναι όλοι τους ανεξαιρέτως εκπληκτικοί επί σκηνής. Κατέχοντας αξιοζήλευτη και αξιέπαινη τεχνική και έχοντας πλήρη έλεγχο των εκφραστικών τους μέσων, οι ηθοποιοί κατορθώνουν να μας μεταδώσουν με ακρίβεια όλα τα νοήματα της παράστασης χρησιμοποιώντας μόνο το σώμα τους και τις εκφράσεις του προσώπου τους και να κάνουν τον θεατή να νιώσει πολλά συναισθήματα. Πρόκειται για έναν άθλο υποκριτικά και όλοι τους αξίζουν συγχαρητήρια. Εξαιρετικές οι σκηνές αφήγησης του John O στον τοίχο (στον ρόλο του κτηματομεσίτη) και, φυσικά, αξίζει να δοθεί μια ιδιαίτερη μνεία στην μαγευτική Μαρία Μπαλούτσου που καλείται να ενσαρκώσει τον ίδιο τον κόμη Όρλοκ/Δράκουλα. Ο Γιώργος Ντούσης, η Εύη Κολιούλη, η Χριστίνα Δενδρινού και ο Αλέξης Βιδαλάκης είναι εξίσου μαγικοί. Όλοι οι ηθοποιοί διαχειρίζονται την έλλειψη λόγου αριστοτεχνικά και την εκλαμβάνουν όχι ως περιορισμό αλλά ως ένα παράθυρο ελευθερίας και δημιουργικότητας στην οποία δημιουργικότητα διοχετεύουν εξαιρετικά όλη τους την ενέργεια, τον δυναμισμό και την ζωντάνια. Η τεχνική από μόνη της, πολλές φορές, προκαλεί θαυμασμό ως προς την αρτιότητά της αλλά δεν προκαλεί πάντα συναισθήματα. Οι ηθοποιοί της παράστασης, όμως, ενώ κατέχουν την τεχνική κατορθώνουν να την χρησιμοποιήσουν όχι ως αυτοσκοπό αλλά ως μέσο μετάδοσης νοημάτων και συναισθημάτων και προκαλούν γέλιο και συγκίνηση με τρόπο αβίαστο.
Η παράσταση Nomsferatu μας θυμίζει την αισθητική των ταινιών του Τσάρλι Τσάπλιν και του Μπάστερ Κίτον, γι’ αυτό και θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι ένα είδος μαύρης κωμωδίας ή, καλύτερα, μία slaptick κωμωδία που δίνει έμφαση στη σωματική δράση και όχι στον λόγο, φωτίζοντας αστεία περιστατικά με έναν καταιγιστικό ρυθμό.
Τι σημαίνει για εμάς σήμερα η ιστορία του Δράκουλα; Τι συμβολισμούς φέρει; Υπάρχουν, άραγε, ανάμεσά μας βαμπίρ κάποιου άλλου είδους που εκμεταλλεύονται την δύναμή τους και ρουφούν όχι πια το αίμα μας αλλά την ενέργειά μας και τη ζωντάνια μας;
Η παράσταση Nomsferatu είναι μια ιστορία για το κακό που προσπαθούμε να αποφύγουμε και το οποίο προέρχεται από την ίδια την κοινωνία (η οποία δεν τολμά να παραδεχθεί ότι ισχύει κάτι τέτοιο), το κακό ως μαύρο πρόβατο μιας κοινωνίας που νοσεί σιωπηρά μέσα από την αίσθηση του ανοίκειου του Φρόυντ. Το γεγονός ότι αυτή την ιστορία καλείται να την διηγηθεί η ίδια η σωματική έκφραση είναι από μόνο του ένα δύσκολο στοίχημα. Όμως, στην περίπτωση της παράστασης Nomsferatu του Johny O στο Θέατρο Φούρνος το στοίχημα αυτό κερδήθηκε με απόλυτη επιτυχία λόγω της εμπνευσμένης ματιάς του σκηνοθέτη και των καθηλωτικών ερμηνειών των ηθοποιών. Πρόκειται για μια παράσταση απόλυτα απολαυστική που μπορείς να την παρακολουθήσεις πολλές φορές χωρίς να χάσεις ούτε λεπτό το ενδιαφέρον σου και μια παράσταση μοναδική στο είδος της.
Ταυτότητα παράστασης
Σκηνοθεσία – Σενάριο: Johnny O
Καλλιτεχνική επιμέλεια: Αλέξης Βιδαλάκης
Σχεδιασμός και δημιουργία προβολών: Γιάννης Καραπιπερίδης
Μουσική επιμέλεια: Johnny O
Φωτισμοί: Αποστολής Τσατσάκος
Φωτογραφίες: Eleftheria IKE/Photography
Κοστούμια: Μαρία Γεωργάτου
Κατασκευή σκηνικού: Μιχάλης Ράπτης
Υπεύθυνη επικοινωνίας παράστασης: Γιώτα Δημητριάδη
Παραγωγή: Μ productions
Παίζουν: Γιώργος Ντούσης, Μαρία Μπαλούτσου, Εύη Κολιούλη, Χριστίνα Δενδρινού, Αλέξης Βιδαλάκης και Johnny O
