Στο πέμπτο σκαλοπάτι του Φρέντερικ Νοτ
Γράφει η Βίβιαν Μητσάκου
Ανατροπές, σασπένς, αποκαλύψεις, εκβιασμοί.
Το διάσημο αστυνομικό θρίλερ του Φρέντερικ Νοτ «Στο πέμπτο σκαλοπάτι» σε σκηνοθεσία Αλέξανδρου Κοέν παρουσιάζεται στο Θέατρο Αθηνά. Η αριστοτεχνική γραφή του Φρέντερικ Νοτ μας έχει σε εγρήγορση και κρατά τον ενδιαφέρον μας αμείωτο και την αγωνία μας στα ύψη.
Ο Τόνυ (Αλέκος Συσσοβίτης) και η Μάργκοτ (Φαίη Ξυλά) ήταν ένα ευτυχισμένο ζευγάρι. Η Μάργκοτ καταγόμενη από μία πλούσια οικογένεια έχει μια τεράστια περιουσία. Ο Τόνυ, που παλιά ήταν ένας διάσημος, επιτυχημένος τενίστας, παντρεύεται τη Μάργκοτ για τα λεφτά της.
Όταν στη ζωή της Μάργκοτ εμφανίζεται ο Μαξ (Αποστόλης Τότσικας), τα πάντα αλλάζουν. Ο Μαξ είναι ένας επιτυχημένος συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων που ζει στη Νέα Υόρκη.

Η παράνομη σχέση της Μάργκοτ με τον Μαξ κάνουν πλέον δυνατό το ενδεχόμενο μιας επικείμενης δολοφονίας. Ο Τόνυ σχεδιάζει τη δολοφονία της συζύγου του για να αποκτήσει την περιουσία της και ζητά τη βοήθεια ενός ανθρώπου του υποκόσμου (Γιάννης Στεφόπουλος). Θα καταφέρει ο αστυνομικός επιθεωρητής της Σκότλαντ Γιαρντ (Αλέξανδρος Βάρθης)και ο εραστής της να εξιχνιάσουν την υπόθεση;
Υπάρχει το τέλειο έγκλημα;

Το έργο έγινε γνωστό από την κινηματογραφική μεταφορά του Άλφρεντ Χίτσκοκ στην ταινία Dial M for Murder το 1954, που σημείωσε τεράστια επιτυχία με πρωταγωνιστές τον Ray Milland, την Grace Kelly και τον Robert Cummings. Παρά το γεγονός πως πρόκειται για μία από τις διασημότερες ταινίες του Χίτσκοκ, έχει τεράστιο ενδιαφέρον να παρακολουθεί κανείς τη θεατρική εκδοχή του, την πρωτότυπη εκδοχή που ενέπνευσε την ταινία.

Αν και δεν πρόκειται για μία τυπική ιστορία μυστηρίου, καθώς γνωρίζουμε από την αρχή για το σχέδιο της δολοφονίας, το έργο μας προσφέρει τόσες ανατροπές που κρατά την αγωνία μας στα ύψη. Ο θεατής γίνεται όχι μόνο μάρτυρας αλλά και συνεργός του εγκλήματος που ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια του. Εκτός αυτού, το να παρακολουθεί κανείς ένα θεατρικό θρίλερ μπορεί να δημιουργεί πολύ περισσότερη αγωνία από ένα κινηματογραφικό έργο, αφού συμβαίνουν όλα ζωντανά μπροστά σου- αν γίνει η παράσταση σωστά. Γιατί πρόκειται για δύσκολο εγχείρημα. Και ο Αλέξανδρος Κοέν κέρδισε αυτό το στοίχημα με τεράστια επιτυχία.
Ατμοσφαιρική και εντυπωσιακή η σκηνοθεσία του Αλέξανδρου Κοέν, μας μαγνητίζει και μας καθηλώνει μέχρι το τελευταίο λεπτό. Χωρίς να χρησιμοποιεί περιττές φωνές και εντάσεις, μας προκαλεί μια τεράστια εσωτερική ένταση και σασπένς. Όσο πιο ήσυχοι οι ήρωες, τόσο πιο ανήσυχος ο θεατής. Αριστοτεχνική σκηνοθεσία και μια εξαιρετική εμπειρία για τους λάτρεις του whodunit και όχι μόνο. Ένα αστυνομικό θρίλερ όπως θα έπρεπε να είναι. Σπουδαία παράσταση του είδους της.

Τα σκηνικά του Γιάννη Αρβανίτη είναι πολύ καλοφτιαγμένα και μας μεταφέρουν σε ένα μοντέρνο, πλούσιο σαλόνι. Όλη η δράση εκτυλίσσεται σε αυτό το σαλόνι, δεν βλέπουμε άλλα δωμάτια του σπιτιού, τα σκηνικά δεν αλλάζουν. Αυτό μας δίνει την κλειστοφοβική αίσθηση πως οι ήρωες είναι παγιδευμένοι σε ένα χρυσό κλουβί που έχτισαν οι ίδιοι. Και πού άραγε άφησαν το κλειδί; Σε ποιο σκαλοπάτι; Υπέροχη ιδέα η προσθήκη ενός μικρού γυάλινου κουτιού στο πάνω μέρος της σκηνής όπου χρησιμοποιείται ως τηλεφωνικός θάλαμος και όχι μόνο. Προσδίδει στην παράσταση μια κινηματογραφική αίσθηση που μπορεί να μας μεταφέρει ταυτόχρονα σε δύο μέρη.
Τα κοστούμια της Κέλλυ Σταματοπούλου είναι πολύ εντυπωσιακά. Ειδικά τα φορέματα της Φαίης Ξυλά, σου μένουν ως εικόνα για καιρό. Όλα τα κουστούμια είναι προσεγμένα μέχρι την παραμικρή λεπτομέρεια.
Οι φωτισμοί του Αλέκου Αναστασίου είναι ατμοσφαιρικοί και μας μεταδίδουν με απόλυτη επιτυχία την νουάρ αίσθηση του μυστηρίου και του σασπένς. Πολύ εντυπωσιακοί φωτισμοί που παίζουν καίριο ρόλο στην παράσταση και συχνά «παίζουν» με το κόκκινο χρώμα, το χρώμα του έρωτα, του αίματος και του πάθους.

Οι ερμηνείες των πρωταγωνιστών είναι όλες τους εξαιρετικές.
Ο Αλέκος Συσσοβίτης στον ρόλο του Τόνυ, του παλαίμαχου τενίστα, μας προσφέρει μια εξαιρετική ερμηνεία και σκηνική παρουσία. Δυναμική εμφάνιση, στιβαρή και χωρίς τίποτα το περιττό. Μας πείθει απόλυτα για τον ρόλο του Τόνυ ως ψύχραιμος, αποφασισμένος, χωρίς κανέναν ηθικό φραγμό σύζυγος που σχεδιάζει την δολοφονία της γυναίκας του. Με μια λέξη, εντυπωσιακός.
Η Φαίη Ξυλά στον ρόλο της Μάργκοτ μας χαρίζει μια επίσης απολαυστική ερμηνεία. Υπέροχη σκηνική παρουσία ως Μάργκοτ, μια γυναίκα που δεν υποψιάζεται τα σχέδια του άντρα της ενώ ταυτόχρονα είναι ερωτευμένη με τον εραστή της. Εκφραστικότατη.
Ο Αποστόλης Τότσικας στον ρόλο του Μαξ, του εραστή της Μάργκοτ, μας χαρίζει μια καλοζυγισμένη ερμηνεία προσπαθώντας να διαλευκάνει το έγκλημα.
Ο Αλέξανδρος Βάρθης στον ρόλο του αστυνομικού επιθεωρητή της Σκότλαντ Γιαρντ μας χαρίζει μία ακόμα καθηλωτική ερμηνεία από αυτές που μας έχει συνηθίσει. Υπέροχη σκηνική παρουσία. Μας πείθει απόλυτα ως ο σοβαρός αστυνομικός επιθεωρητής που δεν ξεγελιέται εύκολα από τεχνάσματα.
Ο Γιάννης Στεφόπουλος στον ρόλο παλιού φίλου του Τόνυ και ενός ανθρώπου του υποκόσμου αφήνει το στίγμα του στην παράσταση, ακόμα και αν δεν εμφανίζεται καθόλη τη διάρκειά της.

Υπάρχουν αστυνομικές ταινίες που κατατάσσονται στο είδος howdunit (ποιος το έκανε), άλλες που απαντούν στο ερώτημα whydunit (γιατί το έκανε, ποιο ήταν το κίνητρο) και άλλες πού απαντούν στο ερώτημα howdunit (πώς έγινε το έγκλημα). Η θεατρική παράσταση «Στο πέμπτο σκαλοπάτι» ασχολείται με κάποια από αυτά τα ερωτήματα αλλά μας προσθέτει και ένα ακόμα ακόμα εξαιρετικά ενδιαφέρον: «Θα τη γλιτώσει με το έγκλημα;»
Ο θεατής προσπαθεί να διαλευκάνει την υπόθεση μαζί με τους ήρωες και καταρρίπτει μαζί τους τον μύθο του «τέλειου εγκλήματος». Κλασικό χιτσκοκικό σασπένς εξαιρετικά εκτελεσμένο με υπέροχη σκηνοθεσία και πολύ δουλεμένες ερμηνείες που δεν αφήνουν κανένα αδιάφορο.
O σκηνοθέτης της Nouvelle Vague François Truffaut έλεγε για την κινηματογραφική εκδοχή του Dial M for Murder του Άλφρεντ Χίτσκοκ πως «το απολάμβανε όλο και περισσότερο κάθε φορά που το έβλεπε». Κάτι μου λέει πως ισχύει το ίδιο και για την θεατρική παράσταση του Αλέξανδρου Κοέν, γιατί σκοπεύω ήδη να την ξαναδώ.
Μην τη χάσετε!

Ταυτότητα παράστασης
Στο πέμπτο σκαλοπάτι
Θέατρο Αθηνά
μετάφραση – σκηνοθεσία: Αλέξανδρος Κοέν
σκηνικά: Γιάννης Αρβανίτης
κοστούμια: Κέλλυ Σταματοπούλου
μουσική – ηχητικό περιβάλλον: Ecati
φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου
βοηθός σκηνοθέτη: Χριστιάννα Μαριόλη
φωτογραφίες: Ρούλα Ρέβη
πρωταγωνιστούν:
Αλέκος Συσσοβίτης
Φαίη Ξυλά
Αποστόλης Τότσικας
Αλέξανδρος Βάρθης
Γιάννης Στεφόπουλος