ΣΟΥΕΛ του Θοδωρή Τσαπακίδη
Γράφει η Βίβιαν Μητσάκου
Μπορεί η αγάπη να αλλάξει την ψυχή ενός ανθρώπου;
Ο Θοδωρής Τσαπακίδης έγραψε το νέο του έργο ΣΟΥΕΛ την επώδυνη περίοδο της πανδημίας.
Η παράσταση πρωτοπαίχτηκε τον Μάιο του 2022 στο Off Off Athens Festival στο Θέατρο Επί Κολωνώ.
Ο Θοδωρής Τσαπακίδης με ένα γλαφυρό κείμενο μιλά για τις δύσκολες συνθήκες που επικράτησαν στην Αθήνα την εποχή της πανδημίας. Ένα κείμενο που μιλά για τις ανθρώπινες σχέσεις, για την αλληλεγγύη που πρέπει να έχουμε μεταξύ μας, για την ενσυναίσθηση, για τον σεβασμό, για αποφάσεις που πρέπει να πάρουμε σε μια στιγμή και θα επηρεάζουν την υπόλοιπη ζωή μας. Αναφέρεται στην ξαφνική αλλαγή στις ζωές όλων μας. Η αβεβαιότητα για το αύριο, οι ειδήσεις στην τηλεόραση, οι χιλιάδες θάνατοι δεν άφησαν ανεπηρέαστο κανέναν. Πόσο αγχώδης έγινε η καθημερινότητά μας, ειδικά για όσους μένουμε σε πολυκατοικίες. Μια πολυκατοικία, που μοιάζει με κοινόβιο. Χωρίς ηχομόνωση, χωρίς να μπορείς να απολαύσεις την ηρεμία και την ατομικότητά σου. Όλοι ακούν τους πάντες και η έλλειψη σεβασμού έχει πια εξαφανιστεί. Ο Θοδωρής Τσαπακίδης μέσα από κωμικοτραγικές καταστάσεις αναδεικνύει τις δύσκολες και πρωτόγνωρες καταστάσεις που ζήσαμε.
Εδώ ζει και η κα Μπαρμπαρούσου μακρινή απόγονος παριανών κουρσάρων (Ελπίδα Τοπάλογλου). Μια γυναίκα θρησκευόμενη, γύρω στα πενήντα. Εργάζεται ως καθηγήτρια αγγλικών σε ένα δημόσιο εσπερινό σχολείο. Μια γυναίκα μοναχική που ζει ολομόναχη σε ένα διαμέρισμα του κέντρου, όπου τίποτα δεν μένει κρυφό. Μόνη της παρηγοριά και συντροφιά ο Αη Νικόλας στον οποίο απευθύνεται για προστασία.
Η πανδημία δεν άφησε κανέναν ανέγγιγχο. Η ζωή της κας Μπαρμπαρούσου, όπως και των περισσοτέρων μας έγινε ανυπόφορη. Άνθρωποι σε κατάσταση νευρικής κρίσης που δυστυχώς δεν μπορούν να βρουν την ησυχία τους ούτε μέσα στο ίδιο τους το σπίτι. Μέσα από αληθινά περιστατικά παρακολουθούμε τις ιστορίες καθημερινής τρέλας που ζει η κα Μπαρμπαρούσου. Και ξαφνικά ένα άσχημο και άγριο γεγονός την φέρνει αντιμέτωπη με μία νέα πραγματικότητα, που δεν είχε φανταστεί ποτέ ότι θα μπορούσε να της συμβεί. Να γίνει μητέρα ενός μικρού παιδιού. Χωρίς πολλή σκέψη η ιδιόρρυθμη κα Μπαρμπαρούσου, όπως την χαρακτήριζαν οι άλλοι ένοικοι, συνταξιοδοτείται και εγκαταλείπει για πάντα την πολύβουη και απάνθρωπη Αθήνα και μαζί με το μικρό κοριτσάκι της, την Νικολέτα της, βρίσκεται στο νησί της. Την Πάρο. Η ζωή της αποκτά νόημα και γεμίσει φως. Έχει να φροντίσει ένα μικρό πλασματάκι.
Το “ΣΟΥΕΛ” είναι μία τραγικωμωδία σε δύο πράξεις. Στην πρώτη πράξη βρισκόμαστε στο σαλόνι ενός διαμερίσματος. Ένας καναπές δεσπόζει στην σκηνή του θεάτρου 104. Τα σκηνικά υπογράφει ο Βασίλης Μπαρμπαρίγος. Εδώ ζούμε την “τρέλα” των ημερών της πανδημίας. Ακούγονται φωνές παιδιών που ουρλιάζουν, φωνές της μάνας που μαλώνει τα παιδιά της. Εδώ η κα Μπαρμπαρούσου ζει τον “γολγοθά” της. Δεν μπορεί να βρει λίγη ησυχία. Από την μια ο φόβος, η αγωνία του θανάτου από τον αόρατο εχθρό που απειλεί την ανθρωπότητα και από την άλλη οι ενοχλητικοί γείτονες που φαίνονται να το διασκεδάζουν, χωρίς να σκέφτονται ότι ενοχλούν τους γείτονες τους. Εκεί στον βελούδινο καναπέ διαδραματίζεται μία εξαιρετική σκηνή με την κα Μπαρμπαρούσου και την ενοχλητική γειτόνισσά της (Μαρία Μπαταγιάννη) που η κα Μπαρμπαρούσου, βρισκόμενη στα πρόθυρα νευρικής κρίσης, προσπαθεί απεγνωσμένα να προσεγγίσει, να καλοπιάσει, μήπως και βρει την πολυπόθητη ηρεμία της.
Στην δεύτερη πράξη της παράστασης τα σκηνικά αλλάζουν. Βρισκόμαστε σε μία παραλία της Πάρου πολλά χρόνια αργότερα. Μία ξαπλώστρα, μιά ομπρέλα θαλάσσης και η κα Μπαρμπαρούσου καθισμένη στην ξαπλώστρα της καμαρώνει την κόρη της (Κατερίνα Προκόπη). Όμορφα τα κοστούμια επίσης του Βασίλη Μπαρμπαρίγου.
Τα χρόνια έχουν περάσει και το μικρό μωρό που υιοθέτησε ετοιμάζεται να φύγει από την Πάρο για να σπουδάσει στην πρωτεύουσα. Στο πρόσωπό της διακρίνει κανείς την ψυχική ηρεμία που τόσα χρόνια αναζητούσε στην πολύβουη Αθήνα. Η ζωή στο νησί κύλησε ήρεμα, γαλήνια. Η μόνη σκέψη που την προβληματίζει και συγχρόνως την τρομάζει, είναι αν θα πρέπει η νεαρή κόρη της να μάθει την αλήθεια για την υιοθεσία της. Τρομοκρατημένη από το ενδεχόμενο των αποκαλύψεων αναρωτιέται τι πρέπει να κάνει.
Ο Θοδωρής Τσαπακίδης σκηνοθετεί την παράσταση δίνοντας έμφαση στον συναισθηματικό κόσμο της κας Μπαρμπαρούσου. Στον φόβο, στην οργή, στην αγάπη, στην στοργή. Όμορφη σκηνοθεσία που εστιάζει στα σημαντικά και δημιουργεί μια παράσταση που κάνει τον θεατή να ανυπομονεί να δει τη συνέχεια. Πολύ συγκινητική παράσταση.
Η Ελπίδα Τοπάλογλου κρατά τον βασικό και κεντρικό ρόλο της παράστασης. Η Ελπίδα Τοπάλογλου με υποκριτική άνεση και με δυνατά εκφραστικά μέσα, μεταμορφώνεται από ένα νευρικό, φοβισμένο άτομο, σε μία ευτυχισμένη, ήρεμη γυναίκα γεμάτη ενσυναίσθηση. Μία ακόμη εξαιρετική θεατρική της στιγμή. Απολαυστική.
Η Μαρία Μπαταγιάννη πειστικότατη στον ρόλο της γειτόνισσας, που αναρωτιέται πως μπορεί κάποιος να ενοχλείται από τις φωνές του παιδιού της.
Φρέσκια, δροσερή η παρουσία της Κατερίνας Προκόπη στον ρόλο του νεαρού κοριτσιού.
Ειδική μνεία θα ήθελα να κάνω στην εξαιρετική κινησιολογία του Δημήτρη Ράπτη και στην μουσική επένδυση της παράστασης από την Γεωργία Συριοπούλου.
Swell (σουέλ) στα αγγλικά σημαίνει τέλεια! Σουέλ, όμως, λέγεται και το βουβό κύμα, ο κυματισμός που δεν οφείλεται σε παρόντα καιρικά φαινόμενα, αλλά σε άνεμο που έπνεε σε προηγούμενο χρόνο, ενίοτε και ημέρες πριν, ή σε άλλη περιοχή. Έτσι και η ζωή μας καμιά φορά παρασύρεται από ανέμους του παρελθόντος, που φέρνουν στην επιφάνεια αγωνίες και διλήμματα από επιλογές που κάναμε άλλοτε. Το πού καταλήγουν αυτά, και το αν τα πράγματα θα είναι τέλεια στο μέλλον, κανείς δεν το ξέρει.
Πόσα μας χώρισαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας και πόσα, τελικά, μας ένωσαν;
Το “ΣΟΥΕΛ” είναι ένα συγκινητικό έργο, όχι μόνο γιατί είναι το πρώτο ελληνικό έργο που αναφέρεται στην πανδημία που βιώσαμε, αλλά γιατί είναι ένα έργο γεμάτο ενσυναίσθηση που μιλά για τα παιχνίδια της μοίρας και μας δείχνει πώς η αγάπη μπορεί να μεταμορφώσει ριζικά την ζωή ενός ανθρώπου.
Ταυτότητα Παράστασης
Κείμενο/ Σκηνοθεσία: Θοδωρής Τσαπακίδης
Σκηνικά/Κοστούμια: Βασίλης Μπαρμπαρίγος
Φωτισμοί/Video: Τάσος Παλαιορούτας
Μουσική: Γεωργία Συριοπούλου
Επιμέλεια κίνησης: Δημήτρης Ράπτης
Επικοινωνία: Χρύσα Ματσαγκάνη
Φωτογραφίες: Βάσια Αναγνωστοπούλου
Παραγωγή: BLANDA ΑΜΚΕ
Ερμηνεύουν: Ελπίδα Τοπάλογλου, Μαρία Μπαταγιάννη, Κατερίνα Προκόπη
Θέατρο 104