Η Ετυμηγορία του Berry Reed
Γράφει η Βίβιαν Μητσάκου
Η «ΕΤΥΜΗΓΟΡΙΑ» (The Verdict) του Berry Reed είναι ένα καθηλωτικό δικαστικό θρίλερ. Κυκλοφόρησε σαν μυθιστόρημα το 1980 και έγινε ευρέως γνωστό όταν μεταφέρθηκε στην μεγάλη οθόνη το 1982 σε σκηνοθεσία Sidney Lumet με τον Paul Newman στον ρόλο του δικηγόρου Frank Galvin. H ταινία ήταν υποψήφια για πέντε όσκαρ, συμπεριλαμβανομένων των καλύτερης ταινίας και καλύτερου ηθοποιού. Ήταν επίσης υποψήφια για πέντε υποψηφιότητες για Χρυσή Σφαίρα. H Eτυμηγορία θεωρείται ένα από τα καλύτερα δικαστικά δράματα.
Ο Berry Reed, δικηγόρος και ο ίδιος, γνωρίζει άριστα τον νομικό χώρο και το δικαστικό κύκλωμα και γράφει ένα πολυεπίπεδο έργο, που εξακολουθεί να είναι επίκαιρο στις μέρες μας με κεντρικό άξονα το ερώτημα: «Πόσο αδέκαστη είναι η δικαιοσύνη»; Το κείμενό του είναι ρεαλιστικό, αφού απεικονίζει πιστά τον νομικό κόσμο. Συγκινητικό και συγχρόνως δραματικό.
Ο Φρανκ Γκάλβιν, ένας αποτυχημένος και αλκοολικός δικηγόρος, αναλαμβάνει να υπερασπιστεί και να δικαιώσει την νεαρή πελάτισσά του, Ντέμπορα Ανν Κέι, που πέφτει σε κώμα από ένα ιατρικό λάθος στο διάσημο νοσοκομείο της καθολικής εκκλησίας «Αγία Αικατερίνη» της Βοστώνης. Εναγόμενοι στην υπόθεση είναι οι μεγαλογιατροί του νοσοκομείου, τους οποίους εκπροσωπεί ο αδίστακτος ισχυρός δικηγόρος Εντ Κονκάννον. Η υπόθεση φαίνεται φαινομενικά χαμένη. Θα μπορέσει ο Φρανκ Γκάλβιν να έρθει αντιμέτωπος με την ισχυρή νομική ομάδα του νοσοκομείου και με την ίδια την πανίσχυρη καθολική εκκλησία; Θα πάει σε δίκη ή θα συμβιβαστεί;
Οι ισχυροί αντίπαλοί του είναι έτοιμοι και έχουν τους ανθρώπους και τις μεθόδους να τον συντρίψουν.
Στο έργο του αυτό ο Berry Reed υπαινίσσεται την διαφθορά που επικρατεί στους κύκλους της δικαιοσύνης και την δύναμη των ισχυρών να «κλείνουν» στόματα μαρτύρων. Φαίνονται ανίκητοι και αδίστακτοι. «Πατάνε» όσους βρεθούν εμπόδιο στα συμφέροντα τους. «Ο Θεός, Αιδεσιμότατε, είναι συνήθως με το μέρος των ισχυρών» ακούγεται να λέει ο Εντ Κονκάννον.
Θα μπορέσουν οι άνθρωποι που γνωρίζουν την ιστορία και τα ιατρικά λάθη να βρουν το θάρρος να σταθούν μπροστά στην έδρα του προέδρου του δικαστηρίου και να καταθέσουν την αλήθεια;
«Αν αδικηθεί κάποιος και αδιαφορήσεις, κάποια στιγμή η αδικία θα χτυπήσει και την δική σου πόρτα».
Στην παράσταση «Η Ετυμηγορία» στο Θέατρον Ελληνικός Κόσμος παρακολουθούμε τον Φρανκ Γκάλβιν (Γρηγόρης Βαλτινός) να αναζητά απεγνωσμένα μια υπόθεση να ασχοληθεί για να ανταποκριθεί στις καθημερινές του υποχρεώσεις. Έχει στο πλευρό του τον φίλο και συνεργάτη του που προσπαθεί να τον βοηθήσει να κερδίσει την χαμένη αξιοπρέπειά του (Γιώργος Σουξές) και του μιλά για την υπόθεση της νεαρής κοπέλας που βρίσκεται σε κώμα, και τον προτρέπει να την αναλάβει. Η μητέρα της κοπέλας (Χριστίνα Τσάφου) ζητά από τον Φρανκ Γκάλβιν να αναλάβει την υπόθεση για να δικαιωθεί η κόρη της, να τιμωρηθούν οι ένοχοι και με την αποζημίωση του δικαστηρίου να μπορέσει να αναθρέψει τα εγγόνια της.
Οι ισχυροί αντίπαλοι έχουν έτοιμα τα σχέδιά τους και η μάχη αρχίζει. Ήρθε η ώρα ο Φρανκ Γκάλβιν αναλαμβάνοντας την δύσκολη υπόθεση της Ντέμπορα Κέι ή να αναγεννηθεί από τις στάχτες του ή να καταποντιστεί για πάντα. Αρχικά αντιμετωπίζει την υπόθεση σαν μια ευκαιρία για έναν εύκολο συμβιβασμό με τους αντιδίκους και να κερδίσει γρήγορα και εύκολα χρήματα που τόσο έχει ανάγκη. Στην πορεία όμως και μελετώντας όλες τις λεπτομέρειες της υπόθεσης αποφασίζει να ζητήσει δικαιοσύνη παρά την μεγάλη πίεση που δέχεται από τους ισχυρούς του αντιπάλους. Μια μυστηριώδης γυναίκα, ένας απρόσμενος έρωτας έρχεται στην ζωή του (Ζέτα Δούκα), στο μπαρ που συνηθίζει να πηγαίνει για να πιει. Ένας έρωτας και μια νέα επαγγελματική σχέση αρχίζει, αν και ο ίδιος μονολογεί: «Εγώ πάντα αγαπούσα τους λάθους ανθρώπους».
«Λάθη κάνουμε όλοι. Αλλά δεν μπορώ την αντίδραση των ισχυρών στο λάθος που θέλουν πάση θυσία να συγκαλύψουν».
Ο Πέτρος Ζούλιας σκηνοθετεί την παράσταση « Η Ετυμηγορία» στο Θέατρον Ελληνικός Κόσμος και μας προσφέρει μια παράσταση γεμάτη αγωνία και γρήγορο, κινηματογραφικό ρυθμό. Εστιάζει στην ψυχολογική κατάσταση του κεντρικού ήρωά μας, του Φρανκ Γκάλβιν καθώς τις ψυχικές μεταπτώσεις των άλλων πρωταγωνιστών και μας προσφέρει μία άρτια, καλοδουλεμένη παράσταση, γεμάτη αγωνία, ανατροπές και μεγάλη συγκίνηση που αγγίζει τους θεατές. Δεν είναι τυχαίο ότι ολόκληρο το θέατρο σηκώθηκε όρθιο και χειροκροτούσε την τελική απόφαση του δικαστηρίου. Ζήσαμε μια πραγματική δίκη, με μεγάλες ανατροπές, δραματικές σκηνές που δεν άφησαν κανέναν ασυγκίνητο. Ρεαλιστική, ευαίσθητη και ευφάνταστη η σκηνοθεσία του Πέτρου Ζούλια.
Τα σκηνικά της Μαρίας Φιλίππου είναι πανέμορφα και περιστρέφονται καθώς αλλάζουν οι σκηνές του έργου. Παρακολουθούμε τις σκηνές στο νοσοκομείο, το δικηγορικό γραφείο του Φρανκ Γκάλβιν, την δικαστική αίθουσα και το μπαρ όπου συνηθίζει να συχνάζει για να πιει. Εκπληκτική και εντυπωσιακή δουλειά.
Οι φωτισμοί της Μελίνας Μάσχα είναι ατμοσφαιρικοί και κλασικά και ιδιαιτέρως προσεγμένα μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια τα κοστούμια του Νίκου Χαρλαύτη.
Επιβλητική και ατμοσφαιρική η μουσική του Μίνωα Μάτσα που ακούγεται ανάμεσα στις σκηνές της παράστασης.
Ο Γρηγόρης Βαλτινός είναι ο κεντρικός ήρωας. Βαθειά ανθρώπινος και ευάλωτος με φυσικότητα στις κινήσεις του. Αποδίδει με αφοπλιστική αμεσότητα τις ψυχολογικές μεταπτώσεις του Φρανκ Γκάλβιν και παρακολουθούμε την σταδιακή μεταμόρφωση ενός ανθρώπου, ενός απαγοητευμένου ανθρώπου παραδομένου στα πάθη του και στην κακή του τύχη όπως πιστεύει, που κατά την διάρκεια της δίκης ανακτά τις ψυχικές του δυνάμεις. Υπέροχος στην εκφορά του λόγου στο δικαστήριο με δυναμικές παύσεις, αλλαγές στον τόνο της φωνής του. Ένας συγκλονιστικός Γρηγόρης Βαλτινός.
Η Ζέτα Δούκα στον ρόλο της ερωτευμένης νεαρής κοπέλας που γνωρίζεται τυχαία στο μπαρ με τον Φρανκ Γκάλβιν και γίνεται η σκιά του, ο δεύτερος εαυτός του. Η Ζέτα Δούκα έχει μία καλοδουλεμένη ερμηνεία με πολλές μεταμορφώσεις.
Ιδιαίτερη μνεία θα ήθελα να κάνω στην καθηλωτική ερμηνεία του Γιώργου Σουξέ. Ο Γιώργος Σουξές είναι αφοπλιστικά αληθινός και άμεσος και καταφέρνει να συγκινήσει τον θεατή. Γίνεται ο ίδιος η προσωποποίηση της αληθινής φιλίας και καθηλώνει με την ερμηνεία του.
Αξίζει να αναφερθούμε και την συγκλονιστική ερμηνεία της Χριστίνας Τσάφου στον ρόλο της μάνας, η οποία μας πείθει απόλυτα για την αλήθεια του ρόλου της και συγκινεί τον θεατή.
Ο Νίκος Αρβανίτης ενσαρκώνει με μια δυναμική ερμηνεία τον Κόνκαννον, το αντίπαλος δέος του Φρανκ Γκάλβιν. Είναι η προσωποποίηση της πανίσχυρης και αδίστακτης πλευράς του δικαστικού συστήματος.
Εξαιρετικός ο όχι αδέκαστος δικαστής Μανώλης Γεραπετρίδης.
Ο Δημήτρης Καραμπέτσης στο ρόλο του γιατρού μας κερδίζει με την έπαρση και την σιγουριά ότι το σύστημα θα τον καλύψει.
Η Άννα Μονογιού με μια πολύ δυνατή ερμηνεία ενσαρκώνει την νεαρή νοσοκόμα που γνώριζε όλη την αλήθεια και το δικαστικό κύκλωμα φρόντισε να αλλάξει πόλη και δουλειά.
Όλοι οι ηθοποιοί αποτελούν μια καλοδουλεμένη ομάδα με εξαιρετικές ερμηνείες. Ζήσαμε μια αληθινή δίκη με τις αγωνίες και τις ανατροπές της.
Η «Ετυμηγορία» του Berry Reed, σε ευφάνταστη σκηνοθεσία Πέτρου Ζούλια, με δυνατές ερμηνείες, αγωνία για την έκβαση της δικαστικής μάχης, είναι μια παράσταση γροθιά στο δικαστικό σύστημα. Μια παράσταση που λέει αλήθειες με ένα θέμα σύγχρονο και διαχρονικό. Μια πολυεπίπεδη παράσταση που μιλάει για τη διαφθορά της εξουσίας, για την προδοσία, για την δύναμη της αληθινής φιλίας και το κουράγιο που χρειάζεται να τολμήσει κάποιος να αναδείξει την αλήθεια. Μια παράσταση που μας μιλάει για έναν άνθρωπο που ενώ έχει χάσει την πίστη του στον εαυτό του και στο επάγγελμά του, καταφέρνει να ανακτήσει όχι μόνο την αξιοπρέπειά του αλλά και το θάρρος του και την μαχητικότητά του και την δίψα του για ζωή. Μια παράσταση που μας δείχνει πως η ακεραιότητα χαρακτήρα, το ήθος και η επιμονή μπορούν να υπερβούν ακόμα και τα εμπόδια που φάνταζαν ανυπέρβλητα. Η «Ετυμηγορία» του Berry Reed σε σκηνοθεσία Πέτρου Ζούλια είναι μια καθηλωτική παράσταση που συγκινεί και μας γεμίζει με δύναμη και αισιοδοξία.
Ταυτότητα παράστασης
Συντελεστές:
Σκηνοθεσία: Πέτρος Ζούλιας
Σκηνικά: Μαρία Φιλίππου
Κοστούμια: Νίκος Χαρλαύτης
Μουσική: Μίνως Μάτσας
Φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα
Φωτογραφίες/ Trailer: Διονύσης Κούτσης
Βοηθός σκηνοθέτη: Μαριάννα Τουντασάκη
Βοηθός σκηνογράφου: Κατερίνα Σβορώνου
Συνεργάτης κ. Μίνωα Μάτσα: Ιόλη Σιφονιού
Πρωταγωνιστούν:
Γρηγόρης Βαλτινός,
Ζέτα Δούκα, Γιώργος Σουξές,
Νίκος Αρβανίτης, Βασίλης Χαλακατεβάκης, Κώστας Καζάκας,
Δημήτρης Καραμπέτσης, Γεωργία Καλλέργη, Άννα Μονογιού,
Μανώλης Γεραπετρίτης, Μαριάννα Τουντασάκη, Γιώργος Τσουρουνάκης,
Αλεξάνδρα Κολαΐτη, Παντελής Ψακίδης
Στον ρόλο της Μητέρας, η Χριστίνα Τσάφου
