O Luigi Pirandello (1867 – 1936) είναι Σικελός δραματουργός. Έχει τιμηθεί με βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1934. Τα πρώτα του έργα ήταν δραματοποιήσεις μερικών δικών του διηγημάτων, αλλά έγινε διάσημος το 1921 με το έργο του «Έξι πρόσωπα ζητούν συγγραφέα». . Το πρώτο μέρος του συνολικού θεατρικού του έργου ο Πιραντέλλο το έγραψε σε μια ιδιαίτερα οδυνηρή εποχή γι’ αυτόν, εξαιτίας του θανάτου της μητέρας του και της διανοητικής αρρώστιας της συζύγου του. Από τα πολλά έργα του Πιραντέλλο αναφέρω τα : Όταν ήμουν τρελός, Όπως με θέλεις, Να ντύσουμε τους γυμνούς, Έξι πρόσωπα ζητούν συγγραφέα, Έτσι είναι αν έτσι νομίζετε, Απόψε αυτοσχεδιάζουμε. Ο Pirandello, με την ελληνική καταγωγή, όπως καυχιόταν είναι από τους σημαντικότερους συγγραφείς του σύγχρονου θεάτρου. Ταύτιζε τις οποίες αντιδράσεις με την ίδια την ζωή.
Ο Σικελός συγγραφέας αγαπήθηκε από το ελληνικό θεατρόφιλο κοινό, παρά τις δυσκολίες της θεατρικής του γραφής. Το «απόψε αυτοσχεδιάζουμε» παρουσιάστηκε στην Ελλάδα από τον θίασο Δημήτρη Μυράτ, σε δική του σκηνοθεσία το 1962.
Ο Πιραντέλλο ακόμα και στα πιο δραματικά του έργα, μένει γνήσιος εκπρόσωπος του “grotesco” και κατ ευθείαν απόγονος της Commedia dell Arte. Οι καταστάσεις που επινοεί είναι τραγικές και κωμικές μαζί και η εξέλιξη και περιπλοκή τους, όσο εντείνει τη δραματικότητά τους, άλλο τόσο οξύνει και την ιλαρότητά τους. Θα μπορούσες να πεις πως τα έργα του είναι μεγαλειώδεις φάρσες όπου το γελοίο ζευγαρώνεται με το πιο σπαραχτικό. Και τα δυο μαζί ενωμένα και αχώριστα, κραυγάζουν την αγωνία του ανθρώπου ανάμεσα στη θλιβερή εσωτερική του πραγματικότητα και στο εύθραυστο απατηλό προσωπείο του» αναφέρει ο Μάριος Πλωρίτης σε εισαγωγή έργων του Πιραντέλλο.
Το Θέατρο Studio Κυψέλης και οι Θεατρίνων Θεατές, παρουσιάζουν φέτος σε ελεύθερη, φρέσκια, δροσερή, ολοκαίνουρια μετάφραση της μεγάλης και έμπειρης στα θεατρικά Ροζίτας Σώκου, το έργο του Πιραντέλλο «Απόψε αυτοσχεδιάζουμε».
Μπορούμε να πούμε ότι είναι από τα πιο χαρακτηριστικά έργα του είδους «Θέατρο μέσα στο θέατρο», όπου διακωμωδεί αλλά συγχρόνως χλευάζει και σαρκάζει τον κόσμο του θεάτρου και την παντοδυναμία των σκηνοθετών. Πιστεύει ότι η ύπαρξη των σκηνοθετών είναι ο θάνατος των θεατρικών συγγραφέων. Έγραψε ένα κείμενο, που μιλά για τον θάνατο του κειμένου. Η εισβολή των σκηνοθετών στο θέατρο δεν επιτρέπει στους ηθοποιούς να είναι οι εαυτοί τους, αλλά να υποδύονται πρόσωπα που αυτοί θα τους υποδεικνύουν. Και προσωπικά, βλέποντας τα τελευταία χρόνια σκηνοθέτες να «διαστρεβλώνουν» και να «εξευτελίζουν» κλασικά παγκόσμια δημιουργήματα, πράγματι διερωτώμαι «γιατί;».
Ευτυχώς ο ταλαντούχος Γιώργος Λιβανός, ο οποίος έχει την σκηνοθεσία της εν λόγω παράστασης, σεβάστηκε το κείμενο, το οποίο ακροβατεί μεταξύ κωμωδίας και τραγωδίας. Σεβάστηκε το κείμενο και του χάρισε και μία νέα έμπνευση. Ο σκηνοθέτης κατάφερε και πάλι, κάτω από τις άρτιες σκηνοθετικές του οδηγίες, ένας πολυμελής θίασος, να χορεύει, να τραγουδά, να πρωταγωνιστεί σε μία αρκετά μικρή σκηνή και ο κάθε ηθοποιός να έχει τον χώρο του και εμείς σαν κοινό να βλέπουμε μία υπερπαραγωγή, χωρίς να «πνιγόμαστε» από την μικρή σκηνή. Αντίθετα αισθάνθηκα ότι μπροστά μου είχα άπλετο χώρο. To training της ομάδας Θεατρίνων Θεατές για την κάθε παράσταση , όπως κάθε χρόνο, είναι πολύμηνο και απαιτεί ιδιαίτερη προετοιμασία τόσο στον λόγο όσο και στο σώμα και την φωνή, σύμφωνα με την μέθοδο του Γραμμικού Συμβολισμού που ο Γιώργος Λιβανός εκπροσωπεί στην Ελλάδα.
Το έργο, σύγχρονο και αλληγορικό «μπλέκει» μαγικά δύο παράλληλες ιστορίες. Μιας φιλελεύθερης Σιτσιλιάνικης οικογένειας με τρεις κόρες που ερωτοτροπούν διαρκώς, (ας μην ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε στο μακρινό 1950) και ενός θιάσου που αυτοσχεδιάζει και παρουσιάζει μια παράσταση.
Η παράσταση αρχίζει με ζωντανή μουσική στο πιάνο από την Νίκη Γκουντούμη.
Όλοι οι ηθοποιοί και καθένας χωριστά, μας χάρισαν μία μοναδική παράσταση. Έμοιαζε σαν ένας κινούμενος πίνακας ζωγραφικής με πανέμορφες ρέουσες εικόνες. Εναλλαγές συναισθημάτων. Έντεκα ηθοποιοί, κάτω από τις χορογραφικές οδηγίες του Σίμωνα Πάτροκλου, χόρεψαν, τραγούδησαν. Εντυπωσιακή η σκηνή με τις ομπρέλες. Γέλιο, δάκρυα, μουσική, χορός, κλάμα, τραγούδια ενναλλάσονταν διαρκώς. Όπως ακριβώς και στη ζωή μας.
Τον χορό των ερμηνειών κρατούσε η μεγάλη Καίτη Ιμπροχώρη. Πόσο τυχεροί που την έχουμε ξανά κοντά μας. Με μία τόσο αφοπλιστική απλότητα, που σε εκπλήσσει.. Ο Νίκος Γιάννακας ξεχώρισε με την σκηνική παρουσία του και το ταλέντο του.
Δεν θα ήθελα να μιλήσω για κάθε ηθοποιό ξεχωριστά. Ήταν όλοι, παλαίμαχοι, νέοι, ταλαντούχοι και με πάθος για αυτό που κάνουν και το εισπράξαμε απλόχερα.
Πολύ όμορφα τα σκηνικά και τα κοστούμια της Γιοβάννας Πρασίνου και η μουσική επένδυση και διδασκαλία του Σάκη Τσιλίκη.
Μα πως χώρεσαν τόσα πολλά – τόσοι άνθρωποι – έντεκα – στην σκηνή;
Και ναι η σκηνή τους άντεξε. Και το θερμότατο χειροκρότημα του κόσμου που κατακλύζει το μικρό αυτό Θέατρο δεν τους επέτρεπε να απομακρυνθούν.
Κάτι από μαγεία διακρίνει πράγματι τον Γιώργο Λιβανό. Ίσως μέσα σε αυτή την μαγεία είναι η αγάπη του, η υπομονή και η επιμονή του για το καλό και ποιοτικό θέατρο και δεν κάνει εκπτώσεις σε τίποτα. Έτσι παρακολουθήσαμε και φέτος μια μεγαλεπήβολη παράσταση σε δύσκολους και χαλεπούς καιρούς.
Γίνομαι κουραστική αλλά σας το ξαναλέω. Ψάξτε. Παραστάσεις διαμάντια κρύβονται εκτός κέντρου.
«Νομίζω λέει ο σικελός δραματουργός πως η ζωή είναι μια πολύ θλιβερή φάρσα. Γιατί έχουμε μέσα, χωρίς να μπορούμε να ξέρουμε, πως, γιατί και από πού, την ανάγκη να εξαπατούμε αδιάκοπα τον εαυτό μας, δημιουργώντας μια πραγματικότητα (μια για τον καθένα και ποτέ την ίδια για όλους), που κάθε τόσο αποδεικνύεται ότι είναι μάταιη και φανταστική. Έτσι το άτομο δεν είναι ποτέ ένα, ούτε για τους άλλους, ούτε για τον εαυτό του. Και οι συγκρούσεις των διαφορετικών εικόνων που έχει ο κάθε τρίτος για εμάς και εμείς οι ίδιοι για τον εαυτό μας, αποτελούν το «δράμα» του Πιραντέλλο.
Θα μπω στον πειρασμό να μεταφέρω τα λόγια που ακούγαμε από τον αγαπημένο μου Δημήτρη Μυράτ στην ίδια παράσταση
Η παράσταση δεν είναι φώτα δεν είναι σκηνικό
είναι οι άνθρωποι εσείς κι εγώ
Είναι οι γυναίκες που μας ρωτούν
είναι τα παιδιά που μας κοιτούν
έτσι που εσείς καθώς κι εγώ
αφήνουμε την ωρα
να πηγαίνει μόνη της
Η παράσταση δεν είναι φώτα δεν είναι σκηνικό
είναι οι άνθρωποι εσείς κι εγώ
είναι η αδιακρισία σας στη μοναξιά μας
είναι η αναπνοή σας στη σιωπή μας
τέλος είναι η αγάπη σας
Για μας… (Στίχοι – μουσική Μάνος Χατζιδάκις)
Καλή σας θέαση!
Ταυτότητα Παράστασης :
Ελεύθερη απόδοση: Ροζίτα Σώκου
Σκηνοθεσία-στίχοι-φωτισμός: Γιώργος Λιβανός
Μουσική σύνθεση-διδασκαλία: Σάκης Τσιλίκης
Κινηματογράφηση: Γιάννης Σολδάτος
Σκηνικά-κοστούμια: Γιοβάννα Πρασίνου
Χορογραφία: Σίμων Πάτροκλος
Μοντάζ: Αντώνης Μανδρανής
Βοηθός σκηνοθέτη & χορογράφου: Ανδρέας Ζαχαριάδης
Φωτογραφίες: Ζώης Τριανταφύλλου-Σφακιανάκης & Κώστας Βολιώτης
Σύμβουλος παραγωγής: Ζωρζέτ Μιρόν
Θεατρολόγος: Μαρία Βλάχου
Προβολή-επικοινωνία: Νατάσα Παππά
Πρωταγωνιστούν με σειρά εμφάνισης οι:
Καίτη Ιμπροχώρη , Νίκος Γιάννακας, Γιάννης Τσιώμου, Μάνος Χατζηγεωργίου, Όλγα Πρωτονοταρίου, Σοφία Μπεράτη, Λίλη Τέγου, Ζωρζέτ Μιρόν, Άγγελος Δεληκάρης, Ανδρέας Ζαχαριάδης και Χρήστος Μαραθιάς.
Την παράσταση συνοδεύει μουσικά στο πιάνο η Νίκη Γκουντούμη.
Kάθε Δευτέρα και Τρίτη
Στο Studio Κυψέλης